Đọc sách mang lại rất nhiều lợi ích, nhưng có lẽ, điều quan trọng nhất đó chính là: Một cuốn sách hay có thể mang đến cho bạn một cách mới để giải thích những kinh nghiệm trong quá khứ.
Bất cứ khi nào bạn học một mô hình hoặc ý tưởng tinh thần mới, nó giống như “phần mềm” trong não của bạn được cập nhật. Đột nhiên, bạn có thể chạy tất cả các điểm dữ liệu cũ của mình thông qua một chương trình mới. Bạn có thể học những bài học mới từ những khoảnh khắc cũ. Như Patrick O’Shaughnessy nói, “Đọc sách khiến quá khứ thay đổi.”
Tất nhiên, điều này chỉ đúng nếu bạn tiếp thu và ghi nhớ những hiểu biết sâu sắc từ những cuốn sách bạn đọc. Kiến thức sẽ chỉ có lợi ích nếu nó được giữ lại. Nói cách khác, điều quan trọng không chỉ đơn giản là đọc nhiều sách hơn, mà là nhận được nhiều hơn từ mỗi cuốn sách mà bạn đọc.
Tất nhiên, có được kiến thức không phải là lý do duy nhất để đọc sách. Đọc như một thú vui hoặc giải trí có thể là một cách sử dụng thời gian tuyệt vời, nhưng bài viết này là đọc để học. Với ý nghĩ đó, nhưng chia sẻ về một số chiến lược đọc hiểu tốt nhất đã ra đời.
📌 1. Thoát khỏi sách
Không mất nhiều thời gian để tìm ra thứ gì đó đáng đọc. Những bài viết có kỹ năng và các ý tưởng chất lượng cao sẽ xuất hiện.
Do đó, hầu hết mọi người có lẽ nên bắt đầu với nhiều sách hơn họ có thể. Điều này không có nghĩa là bạn cần đọc từng trang sách. Bạn có thể đọc lướt mục lục, tiêu đề chương và tiêu đề phụ. Chọn một phần thú vị và đi sâu vào một vài trang. Có thể lướt qua cuốn sách và xem qua bất kỳ điểm hoặc bảng được tô đậm nào. Trong mười phút, bạn sẽ có một ý tưởng hợp lý về mức độ tốt của nó.
Sau đó đến bước quan trọng: Thoát khỏi sách nhanh chóng và không cảm thấy tội lỗi hay xấu hổ.
Cuộc sống quá ngắn để lãng phí nó vào những cuốn sách trung bình. Chi phí cơ hội quá cao. Có rất nhiều điều tuyệt vời để đọc. Patrick Collison, người sáng lập Stripe, có lẽ anh ấy đã nói thật hay khi nói rằng, “Cuộc sống quá ngắn ngủi để không đọc cuốn sách hay nhất mà bạn biết ngay bây giờ.”
Vậy nên:
Bắt đầu với nhiều đầu sách. Bỏ nếu chúng không thú vị. Đọc những điều tuyệt vời hai lần.
📌 2. Chọn loại sách bạn có thể áp dụng ngay lập tức
Một cách để cải thiện khả năng đọc hiểu là chọn những cuốn sách bạn có thể áp dụng ngay lập tức. Đưa những ý tưởng bạn đọc được vào hành động là một trong những cách tốt nhất để ghi nhớ chúng trong đầu bạn. Thực hành là một hình thức học tập rất hiệu quả .
Chọn một cuốn sách mà bạn có thể sử dụng cũng cung cấp một động lực giúp bạn chú ý và ghi nhớ tài liệu dễ dàng hơn . Điều đó đặc biệt đúng khi một thứ gì đó quan trọng bị treo trong cán cân. Ví dụ, nếu bạn đang bắt đầu kinh doanh, thì bạn sẽ có rất nhiều động lực để khai thác mọi thứ có thể từ cuốn sách bán hàng mà bạn đang đọc. Tương tự, một người làm việc trong lĩnh vực sinh học có thể đọc Nguồn gốc các loài cẩn thận hơn một người đọc ngẫu nhiên vì nó kết nối trực tiếp với công việc hàng ngày của họ.
Tất nhiên, không phải cuốn sách nào cũng mang yếu tố hướng dẫn thực tế, điều mà bạn có thể áp dụng ngay lập tức, nếu có thể chắc chắn đó là một điều tốt. Bạn có thể tìm thấy sự khôn ngoan trong nhiều cuốn sách khác nhau. Nhưng thông thường thì những cuốn sách liên quan đến cuộc sống hằng ngày thì thường là dễ ghi nhớ hơn.
📌3. Tạo ghi chú có thể tìm kiếm
Ghi lại những gì bạn đọc. Bạn có thể làm điều này theo cách bạn muốn. Nó không cần phải là một điều gì đó lớn lao hay là một hệ thống phức tạp. Bạn chỉ cần làm một cái gì đó để nhấn mạnh những điểm quan trọng của đoạn văn. Nhưng đây là chìa khóa thực sự: lưu trữ ghi chú của bạn ở nơi bạn có thể dễ dàng tìm kiếm chúng.
Ví dụ: Không cần phải để nhiệm vụ đọc hiểu chỉ dựa vào trí nhớ của bạn. Chúng ta có thể giữ các ghi chú của mình trong Evernote .Evernote hơn các tùy chọn khác vì
- nó có thể tìm kiếm ngay lập tức,
- nó dễ sử dụng trên nhiều thiết bị và
- bạn có thể tạo và lưu ghi chú ngay cả khi bạn không kết nối với internet.
📌 4. Kết hợp cây tri thức
Có thể hình dung một cuốn sách giống như một cây tri thức với một vài khái niệm cơ bản tạo thành thân cây và các chi tiết tạo thành các nhánh. Bạn có thể tìm hiểu thêm và cải thiện khả năng đọc hiểu bằng cách “liên kết các nhánh” và tích hợp cuốn sách hiện tại của bạn với các cây kiến thức khác.
Những kết nối như thế giúp bạn ghi nhớ những gì bạn đã đọc bằng cách “kết nối” thông tin mới vào các khái niệm và ý tưởng mà bạn đã hiểu. Như Charlie Munger nói:
Nếu bạn có thói quen tinh thần liên hệ những gì bạn đang đọc với cấu trúc cơ bản của những ý tưởng cơ bản đang được chứng minh, bạn sẽ dần dần tích lũy được một số trí tuệ.
Khi bạn đọc một thứ gì đó khiến bạn liên tưởng đến một chủ đề khác hoặc ngay lập tức khơi dậy một kết nối hoặc ý tưởng, đừng cho phép suy nghĩ đó đến và đi mà không báo trước. Viết về những gì bạn đã học được và cách nó kết nối với những ý tưởng khác.
📌5. Viết một bản tóm tắt ngắn
Ngay sau khi hoàn thành một cuốn sách, hãy thử thách bản thân mình để tóm tắt toàn bộ văn bản chỉ trong ba câu. Tất nhiên, ràng buộc này chỉ là một trò chơi, nhưng nó buộc bản thân bạn phải xem xét điều gì thực sự quan trọng về cuốn sách.
Một số câu hỏi tôi cân nhắc khi tóm tắt một cuốn sách bao gồm:
- Những ý chính là gì?
- Nếu thực hiện một ý tưởng từ cuốn sách này ngay bây giờ, thì đó sẽ là ý tưởng nào?
- Bạn sẽ mô tả cuốn sách với một người bạn của bạn như thế nào?
Trong nhiều trường hợp, có thể nhận được nhiều thông tin hữu ích từ việc đọc bản tóm tắt một đoạn văn và xem lại các ghi chú của mình như khi đọc lại toàn bộ cuốn sách.
Nếu bạn cảm thấy không thể dồn toàn bộ cuốn sách thành ba câu, hãy cân nhắc sử dụng Kỹ thuật Feynman.
Kỹ thuật Feynman là một chiến lược ghi chú được đặt theo tên của nhà vật lý đoạt giải Nobel Richard Feynman. Nó khá đơn giản: Viết tên của cuốn sách ở đầu một tờ giấy trắng, sau đó viết ra cách bạn giải thích cuốn sách với một người chưa bao giờ nghe về nó.
Nếu bạn thấy mình bị mắc kẹt hoặc nếu bạn thấy có lỗ hổng trong sự hiểu biết của mình, hãy xem lại ghi chú của bạn hoặc quay lại văn bản và thử lại. Tiếp tục viết nó ra cho đến khi bạn xử lý tốt các ý chính và cảm thấy tự tin vào lời giải thích của mình.
Co thể thấy rằng hầu như không có gì để lộ khoảng trống trong suy nghĩ của tốt hơn là viết về một ý tưởng như thể tôi đang giải thích nó cho một người mới bắt đầu. Ben Carlson, một nhà phân tích tài chính, nói điều gì đó tương tự, “Tôi thấy cách tốt nhất để tìm ra những gì tôi học được từ một cuốn sách là viết một cái gì đó về nó.”
📌 6. Xoay quanh chủ đề
Nếu bạn chỉ đọc một cuốn sách về một chủ đề và sử dụng nó làm nền tảng cho niềm tin của bạn cho cả một thể loại cuộc sống, thì, những niềm tin đó liệu có đúng? Kiến thức của bạn chính xác và đầy đủ đến mức nào?
Đọc một cuốn sách cần nỗ lực, nhưng quá thường xuyên, mọi người sử dụng một cuốn sách hoặc một bài báo làm nền tảng cho toàn bộ hệ thống niềm tin. Điều này càng đúng (và khó khắc phục hơn) khi sử dụng kinh nghiệm cá nhân của chúng ta làm nền tảng cho niềm tin của chúng ta. Như Morgan Housel đã lưu ý:
Trải nghiệm cá nhân của bạn có thể chiếm 0,00000001% những gì đã xảy ra trên thế giới nhưng có thể là 80% cách bạn nghĩ thế giới hoạt động. Tất cả chúng ta đều có thành kiến với lịch sử cá nhân của chính mình.
Một cách để giải quyết vấn đề này là đọc nhiều loại sách về cùng một chủ đề. Đào sâu từ các góc độ khác nhau, nhìn vào cùng một vấn đề qua con mắt của nhiều tác giả khác nhau và cố gắng vượt qua ranh giới trải nghiệm của chính bạn.
📌 7. Đọc nó hai lần
Hãy kết thúc bằng cách quay lại một ý tưởng mà đã đề cập ở gần đầu bài viết này: đọc những cuốn sách tuyệt vời hai lần. Nhà triết học Karl Popper đã giải thích những lợi ích một cách độc đáo:
Bất cứ điều gì đáng đọc không chỉ đáng đọc hai lần mà còn đáng đọc đi đọc lại. Nếu một cuốn sách đáng giá, thì bạn sẽ luôn có thể có những khám phá mới trong đó và tìm thấy những điều trong đó mà trước đây bạn không nhận thấy, dù bạn đã đọc nó nhiều lần.
Ngoài ra, việc xem lại những cuốn sách hay sẽ rất hữu ích vì những vấn đề bạn giải quyết sẽ thay đổi theo thời gian. Chắc chắn, khi bạn đọc một cuốn sách hai lần, có thể bạn sẽ bắt gặp một số nội dung bạn đã bỏ lỡ trong lần đầu tiên, nhưng nhiều khả năng những đoạn văn và ý tưởng mới sẽ phù hợp với bạn. Đó là điều tự nhiên khi các câu khác nhau nhảy ra với bạn tùy thuộc vào thời điểm bạn đang ở trong cuộc sống.
Bạn đọc cùng một cuốn sách, nhưng bạn không bao giờ đọc nó theo cùng một cách. Như Charles Chu đã lưu ý:
Tôi luôn trở về nhà với cùng một vài tác giả. Và, dù có quay lại bao nhiêu lần, tôi luôn thấy họ có điều gì đó mới mẻ để nói.
Tất nhiên, ngay cả khi bạn không nhận được điều gì mới từ mỗi lần đọc, bạn vẫn nên xem lại những cuốn sách tuyệt vời bởi vì các ý tưởng cần được lặp đi lặp lại để được ghi nhớ. Nhà văn David Cain nói, “Khi chúng ta chỉ học một điều gì đó một lần, chúng ta không thực sự học nó — ít nhất là không đủ tốt để nó thay đổi chúng ta nhiều. Nó có thể truyền cảm hứng trong chốc lát, nhưng sau đó nhanh chóng bị lấn át bởi những thói quen và quy định hàng thập kỷ trước nó. “Quay trở lại với những ý tưởng tuyệt vời củng cố chúng trong tâm trí bạn.
Nassim Taleb tóm tắt mọi thứ bằng một quy tắc dành cho tất cả độc giả:
Một cuốn sách hay sẽ trở nên tốt hơn ở lần đọc thứ hai. Một cuốn sách tuyệt vời ở thứ ba. Cuốn sách nào không đáng đọc lại không đáng đọc.
Một cuốn sách sẽ hiếm khi thay đổi cuộc đời bạn, ngay cả khi nó mang lại một khoảnh khắc sáng suốt. Điều quan trọng là bạn phải khôn ngoan hơn một chút mỗi ngày.
—————————
- Tác giả: James Clear
- Người dịch: Phạm Hương Giang
- Khi chia sẻ phải trích dẫn nguồn là “Người dịch: Phạm Hương Giang – iVolunteer Vietnam”
Shortlink: https://ivolunteer.vn/z/13703
Trong quá trình tổng hợp và chia sẻ thông tin, các tình nguyện viên/ cộng tác viên/ thành viên rất khó tránh khỏi thiếu sót. Rất mong được độc giả cảm thông và góp ý tích cực để giúp iVolunteer Vietnam ngày một hoàn thiện & phát triển.
Lượt xem: 14
