Khám phá ý nghĩa và tầm quan trọng của việc học tập theo cảm xúc xã hội và tìm hiểu cách để có thể thực hiện nó trong lớp học của bạn.
Nhận thức về việc học tập theo cảm xúc xã hội ngày càng tăng, nhiều giáo viên và nhà cung cấp giáo dục thực hiện các phương pháp nhằm tăng cường nỗ lực học tập theo cảm xúc xã hội. Loại hình học tập này phát triển các kỹ năng chính để cung cấp cho trẻ em trải nghiệm học tập cũng như cuộc sống một cách thành công và trọn vẹn.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ thảo luận về ý nghĩa của việc học tập theo cảm xúc xã hội, tầm quan trọng của nó và cách bạn có thể thực hiện trong lớp học của mình. Chúng ta cũng sẽ thảo luận về các kỹ năng mà học tập theo cảm xúc xã hội phát triển và một số hoạt động học tập theo cảm xúc xã hội.
🌟 Học tập theo cảm xúc xã hội là gì?
Trước khi bắt đầu, hãy cùng làm sáng tỏ thuật ngữ học tập theo cảm xúc xã hội. Chúng ta có thể định nghĩa học tập theo cảm xúc xã hội là quá trình học tập và phát triển các kỹ năng xã hội và cảm xúc.
Khi nói về kỹ năng xã hội, chúng tôi muốn nói đến những kỹ năng giao tiếp hoặc tương tác bằng lời và không lời. Mặt khác, kỹ năng cảm xúc là khả năng hiểu và điều chỉnh suy nghĩ, cảm xúc và hành vi. Do hai lĩnh vực này được liên kết chặt chẽ với nhau nên thuật ngữ “cảm xúc xã hội” được đặt ra.
Dù bạn đã nghe nói về thuật ngữ này trước đây hay đó là một khái niệm hoàn toàn mới đối với bạn thì điều quan trọng là phải hiểu được tác động và tầm quan trọng của việc học tập theo cảm xúc xã hội. Nó cũng quan trọng như các môn học trong chương trình giảng dạy tiêu chuẩn như toán hay tiếng Anh, vì nó cung cấp cho trẻ em các kỹ năng hỗ trợ trong suốt cuộc sống ở trường học, cơ quan và gia đình.
🌟 Các nguyên tắc của học tập theo cảm xúc xã hội
Vậy điều gì làm cho việc học tập mang tính xã hội và cảm xúc? Học tập theo cảm xúc xã hội, hay gọi tắt là SEL, về bản chất khác với các môn học của chương trình giảng dạy tiêu chuẩn. Mặc dù cũng quan trọng như vậy, nhưng không có nhiều nhận thức hay quảng cáo về giáo dục SEL. Hãy xem xét các nguyên tắc của việc học tập và dạy học theo cảm xúc xã hội:
• Tạo ra – bạn nên hướng tới việc tạo ra một môi trường bồi dưỡng, an toàn và chăm sóc cho tất cả học sinh. Để tìm hiểu thêm về cách tạo ra môi trường lớp học hòa nhập, hãy xem khóa học “Giáo dục cho tất cả mọi người: khuyết tật, đa dạng và hòa nhập” của chúng tôi.
• Tích hợp – việc học tập theo cảm xúc xã hội nên được tích hợp vào các bài học tiêu chuẩn nếu có thể. Bạn có thể thực hiện SEL thông qua việc lên kế hoạch cho bài học hiệu quả.
• Giao tiếp – phân phối thông tin học tập theo cảm xúc xã hội giữa các đồng nghiệp và các bên liên quan khác. Các mối quan tâm và tiến trình nên được chia sẻ với phụ huynh và các nhân viên khác của nhà trường.
• Hướng dẫn – giống như cách bạn làm với các môn học khác của chương trình giảng dạy, SEL nên được dạy cho học sinh thông qua sự chỉ đạo và hướng dẫn.
• Tạo sức mạnh – về cơ bản, việc học tập theo cảm xúc xã hội nên nhắm đến việc tạo sức mạnh cho học sinh và trang bị cho họ các kỹ năng để tự tin kiểm soát khả năng xã hội và cảm xúc của mình.
Để tìm hiểu thêm về cách hỗ trợ học sinh bằng SEL, hãy xem khóa học “Hỗ trợ thanh thiếu niên: sức khoẻ xã hội và cảm xúc” của chúng tôi.
🌟 Khung CASEL
Hợp tác giữa Học thuật, Xã hội và Cảm xúc, gọi tắt là CASEL, đã tạo ra một khuôn khổ để tuân theo nhằm thực hiện SEL tối ưu. Khuôn khổ của CASEL xác định năm lĩnh vực năng lực chính cần được đáp ứng để kết hợp lại với nhau và tạo ra ý thức mạnh mẽ về bản thân cho học sinh:
- Nhận thức bản thân – điều này bao gồm việc hiểu được những suy nghĩ và cảm xúc của chúng ta, chúng ta là gì và chúng ta có thể trở thành gì.
- Nhận thức xã hội – khung CASEL không chỉ là về phát triển cá nhân – mà còn nhằm mục đích tạo ra một môi trường đội nhóm và văn hóa lành mạnh trong toàn trường. Vì vậy, toàn bộ phần nhận thức xã hội là về hiểu được người khác và có thể đồng cảm với tất cả các loại người.
- Làm chủ bản thân – được liên kết chặt chẽ với nhận thức bản thân, đây là khả năng kiểm soát suy nghĩ và cảm giác cũng như cảm xúc của chúng ta.
- Làm chủ các mối quan hệ – xây dựng trên lĩnh vực nhận thức xã hội của khuôn khổ, phần này khuyến khích giao tiếp hiệu quả và kết nối với những người khác.
- Ra quyết định có trách nhiệm – dựa trên tất cả các phần khác của khuôn khổ mà chúng tôi đã đề cập, phần cuối cùng này yêu cầu sử dụng những kỹ năng đó để đưa ra quyết định sáng suốt và hiệu quả.
Ngoài những năng lực mấu chốt này, CASEL cũng vạch ra những bối cảnh chính có thể ảnh hưởng đến việc học tập theo cảm xúc xã hội của học sinh. Các bối cảnh chính này là cộng đồng, gia đình hoặc người chăm sóc, nhà trường và lớp học. Cần lưu ý rằng CASEL là một chương trình khuyến khích có trụ sở tại Mỹ. Nếu bạn sinh sống tại Vương quốc Anh, chương trình “Các khía cạnh xã hội và cảm xúc trong học tập (SEAL)” cũng áp dụng các giá trị tương tự.
🌟 Tại sao việc học tập theo cảm xúc xã hội lại quan trọng?
Không khó để tưởng tượng những kỹ năng này có thể mang lại lợi ích như thế nào cho trẻ em ở trường học và trong cuộc sống hàng ngày. Các kỹ năng cảm xúc xã hội cho phép trẻ em hiểu được bạn bè đồng trang lứa, kiểm soát cảm xúc của mình cũng như tìm kiếm sự giúp đỡ từ cha mẹ và giáo viên.
🌟 SEL phát triển những kỹ năng gì?
Giáo dục SEL tạo ra một môi trường nơi học sinh có thể xây dựng và phát triển các kỹ năng sống quan trọng, chuẩn bị cho tương lai. Hãy xem xét một số kỹ năng chính mà học tập theo cảm xúc xã hội phát triển.
1. Quản lý cảm xúc
Trẻ em thường hành động theo cảm xúc mà không hoàn toàn hiểu được mình đang cảm thấy gì. Việc giảng dạy theo cảm xúc xã hội có thể bồi dưỡng các kỹ năng quản lý cảm xúc, dẫn đến hiểu biết sâu hơn về lý do tại sao suy nghĩ và cảm xúc lại được xử lý như vậy.
Điều này cũng có thể cải thiện hành vi của học sinh một cách đáng kể vì nó cho họ cơ hội dừng lại và suy nghĩ về lý do tại sao họ có thể hành động theo cách tiêu cực. Để hiểu sâu hơn về quản lý hành vi cho học sinh, hãy xem khóa học quản lý hành vi cho học sinh của chúng tôi.
Lĩnh vực này đặc biệt quan trọng đối với những người có thể gặp khó khăn hơn người khác trong việc thấu hiểu cảm xúc do khuyết tật khả năng học tập, chẳng hạn như chứng tự kỷ hoặc các yếu tố khác như chấn thương trước đó.
2. Ra quyết định
Giáo dục SEL giúp học sinh sử dụng kiến thức về cảm xúc và sự đồng cảm để ra quyết định hiệu quả. Thay vì hành động bốc đồng, học sinh sẽ được trang bị kỹ năng để suy nghĩ về các tình huống và quyết định nên chọn con đường nào. Khi được trau dồi từ nhỏ, khả năng này có thể cải thiện cuộc sống của học sinh một cách đáng kể khi họ đến tuổi trưởng thành.
3. Đồng cảm
Kỹ năng quan trọng này trang bị cho học sinh khả năng liên hệ, chấp nhận và kết nối với những người khác bất kể sự khác biệt của họ. Tính độc đáo nên được tôn vinh, và sự đồng cảm khuyến khích hành vi này thay vì để học sinh né tránh bất kỳ sự khác biệt nào với các bạn đồng trang lứa. Bằng cách chia sẻ những câu chuyện và lắng nghe các bạn học của mình, học sinh sẽ bắt đầu đồng cảm với nhau.
4. Thấu hiểu và phát triển các mối quan hệ
Liên kết chặt chẽ với sự đồng cảm, khả năng thấu hiểu và phát triển mối quan hệ với những người khác là rất quan trọng đối với sự phát triển của học sinh. Duy trì các mối quan hệ có ý nghĩa là một yếu tố quan trọng để có được trải nghiệm học tập tích cực, đồng thời đòi hỏi khả năng giao tiếp, đàm phán và chống lại áp lực xã hội tiêu cực.
Học sinh có thể học cách phát triển mối quan hệ không chỉ với bạn bè mà còn với giáo viên. Khóa học “Giao tiếp hiệu quả với trẻ em và thanh thiếu niên dễ bị tổn thương” của chúng tôi rất tuyệt nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về cách giao tiếp với học sinh của mình.
5. Phát triển trường học thành công
Phát triển cá nhân không phải là lợi ích duy nhất của SEL; nó có tác động đáng kể đến cộng đồng trường học rộng lớn hơn. SEL cung cấp cho giáo viên một phương pháp giải quyết xung đột giữa các học sinh để mang lại kết quả tích cực.
Kết hợp với kiến thức gia tăng của học sinh về phản ứng với cảm xúc và cảm thông với người khác, kỹ năng này tạo nên một cộng đồng trường học được kết nối mạnh mẽ. Học sinh vui vẻ hơn, tham gia vào bài học nhiều hơn thì kết quả học tập cũng được nâng cao. Tất cả những điều này làm tăng sự thành công của mỗi trường học.
Ngoài việc bổ sung vào cộng đồng trường học, SEL cũng có thể có những tác động tích cực về mặt tài chính đối với các trường. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng học tập theo cảm xúc xã hội có lợi tức đầu tư tích cực, mỗi đô la chi tiêu cho các khoản tạm ứng SEL sẽ trả lại mười đô la cho nhà trường.
6. Lợi ích học tập
Học tập theo cảm xúc xã hội đã được nghiên cứu kỹ lưỡng và có một loạt minh chứng cho thấy giáo dục SEL là một công cụ hữu hiệu. Trong số nghiên cứu này là bằng chứng cho thấy SEL có lợi ích học tập rõ ràng. Có những báo cáo về tỷ lệ học sinh tốt nghiệp cao hơn, tỷ lệ bị đuổi học giảm, số lượng bị đình chỉ thấp hơn và tỷ lệ đi học cao hơn.
Minh chứng cũng cho thấy kết quả học tập tăng lên về điểm phân vị sau khi thực hiện SEL, hành vi trong lớp cũng được cải thiện. Ngoài kết quả học tập, cũng có nghiên cứu cho thấy rằng việc học tập theo cảm xúc xã hội cũng sẽ tạo ra sự khác biệt ở tuổi trưởng thành – học sinh ít có khả năng dính líu đến các cuộc cãi nhau với cảnh sát.
🌟 Học tập theo cảm xúc xã hội và COVID-19
Học tập theo cảm xúc xã hội quan trọng hơn bao giờ hết – học sinh đang học cách điều hướng một cuộc sống bình thường mới, và điều này có thể dẫn đến một loạt các cảm xúc. Cho dù là chuyển sang học trực tuyến, đeo khẩu trang trong sân chơi hay giãn cách xã hội giữa các bạn cùng lớp, thế giới của học sinh đã bị đảo lộn trong những năm gần đây.
Những thay đổi mạnh mẽ đối với thói quen của học sinh như vậy có thể dẫn đến căng thẳng, sợ hãi, tức giận, trầm cảm hoặc lo lắng. SEL lúc này rất quan trọng để cung cấp cho học sinh các kỹ năng để hiểu những gì đang xảy ra và giúp họ xử lý những thay đổi này một cách chính xác. Chúng ta có thể hỗ trợ học sinh trong suốt thời điểm khó khăn này bằng cách đưa sức khỏe tâm thần vào chương trình giảng dạy trong trường học.
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về cách điều hướng các vấn đề sức khỏe tâm thần tiềm ẩn này, hãy xem khoá học “người trẻ và sức khỏe tâm thần của họ” của chúng tôi.
Một trong những kỹ năng chính mà học tập theo cảm xúc xã hội phát triển là khả năng xây dựng và duy trì các mối quan hệ. Điều này song hành với việc hỗ trợ học sinh sau đại dịch; hiện nay có rất nhiều sự bấp bênh đối với học sinh, các em có thể đã xa các bạn đồng trang lứa trong thời gian dài. Các kỹ năng cảm xúc xã hội có thể giúp xây dựng lại các mối quan hệ có ý nghĩa giữa các học sinh và với giáo viên, ngay cả khi thông qua giảng dạy trực tuyến.
🌟 Ai có thể hưởng lợi từ SEL?
Cảm xúc là một phần của con người từ lâu. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng trẻ em từ 6 tháng tuổi có thể phân biệt được các cảm xúc khác nhau. Từ rất sớm, chúng ta đã thu thập và diễn giải vô số thông tin cũng như trải nghiệm sẵn có xung quanh chúng ta, cho dù là qua khứu giác, xúc giác, vị giác, thính giác hay thị giác.
Trẻ em có thể bộc lộ cảm xúc của mình khi còn nhỏ; chẳng hạn như một đứa trẻ khóc để thu hút sự chú ý của mẹ. Tuy nhiên, khả năng hiểu và điều hướng những cảm xúc này không tự nhiên mà có.
Đó chính là điểm đến của SEL. Học tập theo cảm xúc xã hội sẽ hiệu quả nhất khi được triển khai sớm trong cuộc đời của trẻ và tiếp tục thực hiện trong suốt giai đoạn tiểu học và trung học cơ sở. Do đó, phải giảng dạy về cảm xúc xã hội thường xuyên trong suốt những năm tháng hình thành của bất kỳ đứa trẻ ở bất cứ độ tuổi nào.
Học tập theo cảm xúc xã hội cũng cung cấp sự hỗ trợ cho giáo viên, trợ giảng và các thành viên khác của cộng đồng trường học. Bằng cách giúp các nhà giáo dục quản lý mức độ căng thẳng của họ và kết nối với học sinh, cộng đồng trường học rộng lớn hơn có thể được củng cố sức mạnh.
🌟 Những thách thức của SEL
Lợi ích của việc học tập theo cảm xúc xã hội là rõ ràng, nhưng cũng như tất cả mọi thứ, SEL có một số thách thức. Dưới đây là vài điều cần lưu ý khi thực hiện kế hoạch giảng dạy về cảm xúc xã hội của bạn:
- Đo lường sự thành công – Không thể đánh giá hoặc xếp loại SEL theo cách giống như các môn học điển hình. Cần phải cẩn thận để đảm bảo rằng học sinh nhận được sự hỗ trợ thích hợp và hiệu quả học tập về cảm xúc xã hội, ngay cả khi không thể đánh giá nó bằng các phương pháp truyền thống.
- Nguồn lực – không có nhiều thông tin và nguồn lực sẵn có để thực hiện việc học tập theo cảm xúc xã hội. Nó vẫn còn là một chủ đề tương đối mới, do đó, không có giá trị nhiều năm về nội dung và kinh nghiệm như trong các lĩnh vực khác. Tuy nhiên, vẫn có nghiên cứu sâu rộng để chỉ ra mức độ hiệu quả của việc học tập theo cảm xúc xã hội, vì vậy việc thực hiện nó vẫn quan trọng. Bạn có thể tìm những cách sáng tạo để triển khai nó trong lớp học và xem cách nào hiệu quả cho trường học của bạn.
- Đào tạo – để tất cả các nhà giáo dục triển khai SEL hiệu quả trong lớp học, cần phải có sự sắp xếp đào tạo chặt chẽ. Điều này áp dụng cho cả lớp học trực tiếp và lớp học từ xa. Trong một cuộc khảo sát gần đây, 84% giáo viên nói rằng tất cả giáo viên dạy trực tuyến nên được đào tạo chuyên biệt để hỗ trợ việc học tập theo cảm xúc xã hội của học sinh.
🌟 Làm thế nào để có thể triển khai học tập theo cảm xúc xã hội trong lớp học?
Nếu bạn là một nhà giáo dục hoặc có kế hoạch trở thành một giáo viên, bạn có thể tự hỏi làm thế nào để thực hiện điều kỳ diệu là học tập theo cảm xúc xã hội trong lớp học của mình. Tất cả chúng ta đều mong muốn những điều tốt nhất cho học sinh để cải thiện chất lượng cuộc sống cũng như tiềm năng học tập của các em. Hãy cùng tìm hiểu một số cách để có thể triển khai việc học tập theo cảm xúc xã hội trong lớp học.
1. Xác định và diễn đạt cảm xúc
Thừa nhận rằng có cảm xúc là bước đầu tiên để hướng tới SEL thành công. Điều quan trọng là học sinh phải bắt đầu biết cảm xúc là gì để sau đó hiểu được tại sao họ cảm thấy những cảm xúc nhất định. Bạn có thể làm điều này bằng cách nói chuyện thông qua cảm xúc hoặc qua các bài tập viết.
Bằng cách thừa nhận và thấu hiểu cảm xúc, trẻ em có thể giải thích cảm xúc của mình tốt hơn với các nhà giáo dục, cha mẹ và cùng nhau vượt qua chúng. Như chúng tôi đã đề cập ngắn gọn trước đó, quản lý cảm xúc cũng làm giảm nguy cơ có những hành vi xấu vì học sinh có thể điều chỉnh cảm xúc của mình thay vì hành động bốc đồng.
2. Học tập cảm xúc xã hội thông qua vui chơi
Một trong những cách tốt nhất để kết hợp học tập cảm xúc xã hội trong lớp học là thông qua vui chơi. Học sinh học cách tương tác với nhau và xây dựng hiểu biết về sự sẻ chia thông qua vui chơi. Cơ hội để tăng cường sự tự tin và đàm phán cũng phát sinh, đồng thời mang lại trải nghiệm thú vị và hấp dẫn.
Để hiểu sâu hơn về cách học tập theo cảm xúc xã hội qua vui chơi, hãy xem khóa học “Đối phó với những thay đổi: học tập cảm xúc xã hội thông qua vui chơi” của chúng tôi.
3. Học tập qua những câu chuyện
Mọi người đều thích một câu chuyện hay và kể chuyện là một trong những cách tốt nhất để truyền tải thông điệp đến tâm trí trẻ thơ. Các nhân vật trong sách thể hiện cảm xúc, suy nghĩ, cảm giác và tư duy phản biện là một cách tuyệt vời để học sinh liên hệ với những quá trình này thông qua việc nhập vai. Tùy thuộc vào nhóm tuổi và trình độ kỹ năng của học sinh, bạn có thể kể chuyện tập thể hoặc giao cho học sinh những cuốn sách riêng tương ứng.
🌟 Những hoạt động học tập theo cảm xúc xã hội
1. Giải quyết vấn đề nhóm
Làm việc nhóm là một cách tuyệt vời để khuyến khích xây dựng mối quan hệ lành mạnh, cho dù là một câu đố hay một kịch bản giải quyết bí ẩn cho học sinh. Giải quyết vấn đề cho phép học sinh làm việc và giải quyết một nhiệm vụ cùng nhau, đồng thời khuyến khích tư duy phản biện để phân tích và hiểu được nhiệm vụ chung của họ.
2. Thảo luận về sự đa dạng
Đồng cảm và thấu hiểu người khác là phần chính của quá trình học tập theo cảm xúc xã hội. Chúng ta cần khuyến khích học sinh chấp nhận lẫn nhau và kết nối với tất cả bạn bè đồng trang lứa, không phân biệt văn hóa, giới tính, khả năng hay xuất thân.
Bằng cách mở các cuộc thảo luận trong lớp về nền tảng đa dạng của học sinh, học sinh có thể tôn trọng sự khác biệt giữa các bạn cùng lớp, tôn vinh sự độc đáo và phát triển khả năng giao tiếp với nhiều đối tượng khác nhau. Một cách tiếp cận thú vị cho điều này có thể là một buổi học trực quan mà mỗi học sinh sẽ mang tới một món đồ từ nền tảng văn hóa của riêng họ.
3. Bài viết sáng tạo
Hoạt động này không chỉ nâng cao kỹ năng viết của học sinh mà còn là một công cụ SEL đáng kinh ngạc. Bằng cách cung cấp cho học sinh khả năng xây dựng thế giới và tạo ra các nhân vật của riêng mình, các em có thể bộc lộ cảm xúc thông qua bài viết của mình. Phương pháp này là một cách tuyệt vời để học sinh bắt đầu hiểu được cách thức hoạt động của cảm xúc và cách hành xử với chúng.
4. Sự suy ngẫm
Thật dễ dàng để kết thúc một ngày học mà không cần nhìn lại ngày hôm đó như thế nào, điều gì diễn ra tốt đẹp hay có thể không suôn sẻ. Trọng tâm của các nguyên tắc học tập theo cảm xúc xã hội là khả năng hiểu và suy nghĩ về cảm xúc của chúng ta.
Bằng cách tạo cơ hội vào cuối ngày để học sinh chia sẻ những gì họ đã học được, những gì họ giành được hay những gì khó khăn, chúng ta đang giúp họ lên tiếng để chia sẻ cảm nhận của mình.
Thảo luận về cảm xúc là một bước quan trọng để hiểu và hành động hiệu quả. Điều này cũng khuyến khích chánh niệm và có thể tăng cường mối quan hệ lành mạnh trong toàn lớp nếu được chia sẻ thành tiếng. Ngoài ra, chúng ta có thể trình bày nhiệm vụ này dưới dạng nhật ký và để học sinh thể hiện suy nghĩ của họ ra giấy.
🌟 Lời kết
Học tập theo cảm xúc xã hội là một yếu tố quan trọng đối với bất cứ thế giới của đứa trẻ đang phát triển nào và được thực hiện càng sớm thì càng tốt. Chúng tôi hy vọng rằng bài viết này đã cung cấp cho bạn sự hiểu biết sâu sắc về học tập theo cảm xúc xã hội là gì và tầm quan trọng của nó.
Hy vọng rằng bây giờ bạn cảm thấy sẵn sàng để tự mình thực hiện việc giảng dạy về cảm xúc xã hội nếu bạn có đủ phương tiện. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về cách xây dựng các kỹ năng xã hội cho trẻ em, hãy xem khóa học “Cộng tác và học tập trên mạng xã hội ở trường” của chúng tôi.
Xin chân thành cảm ơn tác giả vì những chia sẻ vô cùng bổ ích!
• Bài viết gốc: futurelearn.com
• Người dịch: Lương Phương Thảo
• Khi chia sẻ cần phải trích dẫn nguồn là “Người dịch: Lương Phương Thảo – Nguồn iVolunteer Vietnam”
Shortlink: https://ivolunteer.vn/z/10818
Trong quá trình tổng hợp và chia sẻ thông tin, các tình nguyện viên/ cộng tác viên/ thành viên rất khó tránh khỏi thiếu sót. Rất mong được độc giả cảm thông và góp ý tích cực để giúp iVolunteer Vietnam ngày một hoàn thiện & phát triển.
