Chúng ta đều viết vào một thời điểm nào đó và hầu hết chúng ta có thể làm nó tốt hơn! Hãy xem xét lý do và cách thức để cải thiện kĩ năng viết của chúng ta.
Khi bạn thật sự suy nghĩ về nó, ngôn ngữ là một phát minh kì diệu. Nó cho phép ra mang những suy nghĩ trong đầu ra thành lời, gói ghém nó lại trong một loạt các cử chỉ, âm thanh hoặc kí hiệu và chuyển đổi nó vào suy nghĩ của người khác.
Ngôn ngữ viết là kẻ thay đổi cuộc chơi. Nó cho phép thể hiện và phổ biến những ý tưởng phức tạp một cách tuyệt vời khi bạn có những kỹ năng phù hợp.
Kỹ năng viết là gì?
Kỹ năng viết cho phép bạn truyền tải thông điệp của mình một cách hiệu quả thông qua văn bản, nghĩa là đúng chính tả và chấm câu, cũng như những từ cần sử dụng và thứ tự sử dụng chúng.
Bạn cũng sẽ cần biết cách cấu trúc các đoạn văn và thậm chí lượng văn bản lớn hơn để người đọc hiểu được thông điệp của mình. Có thể là chỉ một hoặc cả triệu người đọc bài viết của bạn.
- Ngữ pháp là gì?
Thuật ngữ ‘ngữ pháp’ đề cập đến một hệ thống điều chỉnh cách các từ và câu được ghép lại với nhau. Bạn có thể coi ngữ pháp là một chuỗi các quy tắc nhưng những quy tắc này thật sự chỉ là sự phản ánh mong đợi của người đọc.
Nếu không có ngữ pháp, người đọc bài bạn sẽ không thể rút ra ý nghĩa từ những gì bạn viết. Hoặc họ thậm chí có thể hiểu nghĩa sai! Bạn có thể tìm hiểu thêm về ngữ pháp trong file mở của chúng tôi – “Tại sao chúng ta nên quan tâm đến ngữ pháp?” bởi UCL.
- Cú pháp là gì?
Cú pháp là một tập hợp con của ngữ pháp liên quan đến thứ tự của các từ và cụm từ.
Trong nhiều trường hợp, việc sắp xếp lại thứ tự có thể có tác động sâu sắc. Chúng ta có thể hiểu rằng câu, “Người đàn ông đã ăn con gà” rất khác với câu “Con gà đã ăn người đàn ông” – sự khác biệt nằm hoàn toàn ở thứ tự từ: cú pháp.
Tầm quan trọng của kỹ năng viết
Trừ khi bạn bước vào một nghề mà tất cả các giao tiếp của bạn là bằng lời nói, không thì bạn chắc chắn sẽ cần kỹ năng viết. Hãy xem lý do cho điều này.
Kỹ năng viết tốt có thể giúp bạn tìm việc dễ hơn như thế nào?
Dễ dàng nhận thấy điều được yêu cầu trong nhiều ngành nghề là khả năng thể hiện bản thân một cách rõ ràng. Một nghiên cứu năm 2016 của Hiệp hội các trường đại học và nhà tuyển dụng quốc gia tại Hoa Kỳ cho thấy khoảng 3/4 nhà tuyển dụng đánh giá cao một ứng viên giỏi kỹ năng giao tiếp bằng văn bản. Đối với một số ngành nghề nhất định, con số thực có thể cao hơn nhiều.
Nếu hồ sơ của bạn dễ đọc và dễ hiểu, nhà tuyển dụng sẽ bị thu hút bởi bạn. Nếu nó khó hiểu và không rõ ràng, nó sẽ không được nhà tuyển dụng lựa chọn, điều này là dễ hiểu.
Kỹ năng viết tốt trong kinh doanh
Khả năng viết tốt sẽ cho phép bạn chia sẻ ý tưởng của mình hiệu quả hơn với đồng nghiệp và khách hàng. Nó sẽ giúp thuyết phục người khác, xóa bỏ thông tin sai lệch tiềm ẩn và giảm bớt căng thẳng trong giao tiếp.
Trong kinh doanh, bài viết hay thường có chung một vài đặc điểm.
- Không có lỗi. Điều này có nghĩa là bạn phải nắm vững ngữ pháp và chính tả.
- Tự tin và trực tiếp. Nói những gì mình biết
- Giọng điệu nên được đánh giá tốt. Một số môi trường kinh doanh dễ dãi với tiếng lóng tuy nhiên môi trường khác sẽ cứng nhắc hơn. Một lần nữa, việc hiểu khán giả là rất quan trọng.
Các loại văn bản khác nhau và công dụng của chúng
Trên thực tế, có bao nhiêu loại văn bản thì có bấy nhiêu đối tượng, mục đích và thông điệp tiềm năng. Sẽ khá hữu ích nếu ta gộp chúng thành một vài danh mục lớn.
1. Viết sáng tạo
Từ ngữ viết thường được dùng để kể chuyện. Đối với nhiều nhà văn nhiệt huyết, đây là hình thức tối ưu cuối cùng của văn viết. Nhưng để kể chuyện đúng đòi hỏi một mức độ kỹ năng nhất định và sự tận tâm với nghề.
Nếu bạn muốn lần đầu tiên tìm hiểu về tiểu thuyết, thì bắt đầu với khóa học ‘Bắt đầu viết tiểu thuyết’ của The Open University của chúng tôi. Trong khóa học, bạn sẽ không chỉ học được những điều cơ bản trong việc ghép các câu lại với nhau mà còn cả cách tạo các nhân vật đáng nhớ và xây dựng một cốt truyện khiến người đọc phải chú ý.
Bài đăng trên blog của chúng tôi về “Cách viết một cuốn tiểu thuyết” đặt trọng tâm vào cách viết dài – để biết thêm một số tip bạn có thể thử xem bài đăng này nhé. Bạn có thể cảm thấy sáng tác một cuốn tiểu thuyết là một nhiệm vụ tưởng như không bao giờ kết thúc – nhưng với những hướng dẫn thích hợp, bạn sẽ đạt được kết quả như mong đợi thôi.
Nếu dự định viết các bài báo nổi bật cho các trang web và tạp chí, bạn sẽ cần trau dồi các kỹ năng không liên quan trực tiếp đến viết lách, bao gồm kỹ năng phỏng vấn và cách đối mặt với các tình huống khó xử về đạo đức. Khóa học “Viết văn đặc điểm” của chúng tôi từ Đại học Kent sẽ giúp bạn đi đúng hướng.
- Viết kịch bản
Viết kịch bản khác với các hình thức viết sáng tạo khác ở chỗ nó đưa mọi thứ xuống hướng sân khấu đơn giản và đối thoại. Để nổi bật, bạn sẽ cần một bộ kỹ năng chuyên biệt. Những người quan tâm đến việc viết cho điện ảnh và truyền hình có thể xem xét Giới thiệu về Biên kịch. Khóa học này, từ Trường Văn học, Kịch nghệ và Viết sáng tạo của Đại học East Anglia, sẽ giúp bạn có được kịch bản được chế tạo, trau chuốt và cuối cùng là bán được.
- Sáng tác ca khúc
Một số loại văn bản sáng tạo sẽ có những thách thức cụ thể. Chẳng hạn, nếu bạn đang viết nhạc thì bạn sẽ không những cần xem xét các từ trong lời bài hát mà còn cả cách âm nhạc được sắp xếp cùng với từ ngữ đó. Điều này đúng dù bạn viết lời cho một người chơi guitar acoustic hay toàn bộ nhà hát West End.
Khóa học về “Cách viết bài hát đầu tiên của bạn” sẽ cung cấp những gì cần thiết để bắt đầu, bao gồm tất cả từ giai điệu đến cách sắp xếp cho đến hệ thống phân loại (các mẫu số liệu của một bài thơ hoặc bài hát).
Nếu bạn muốn bỏ yếu tố âm nhạc và tập trung vào thơ, thì thay vào đó, bạn có thể xem xét khóa học của chúng tôi về thơ: “Chơi với thơ: Viết sáng tạo và thi pháp”
2. Bài viết học thuật
Việc này đòi hỏi một cách tiếp cận hơi khác đối với các loại văn bản mà chúng ta đã nói đến từ trước đến nay. Hầu hết thời gian, mục đích là để đưa những ý tưởng tồn tại trong đầu bạn vào tâm trí người đọc, đồng thời giảm thiểu khả năng gây ra hiểu lầm. Bất chấp sự phổ biến của mình, một bài viết học thuật nên tránh những câu dài không cần thiết hoặc quá nhiều từ vựng.
Nếu bạn muốn phát triển các kỹ năng cần thiết để viết loại nội dung này, hãy tìm các lời khuyên của chúng tôi về cách viết học thuật. Bạn cũng có thể xem “Hướng dẫn dành cho Người mới bắt đầu và Trung cấp để viết bằng tiếng Anh cho việc học Đại học”.
Nếu tiếng Anh không phải là ngôn ngữ gốc, bạn có thể phải đối mặt với những thách thức cụ thể trong việc thực hiện bài viết học thuật. “Viết Học thuật bằng tiếng Anh cho Người học ESL” là một khóa học sẽ giúp cung cấp cho học sinh ESL các bước cần thiết để thành công trong các môi trường đại học nói tiếng Anh.
- Viết bài luận
Bài luận là một phần bài viết về một chủ đề, sáng tạo theo ý muốn của tác giả. Trong nhiều trường hợp, một bài luận sẽ đưa ra một quan điểm hoặc lặp luận cụ thể.
Điều này có nghĩa là phải tính đến, dự đoán được những định kiến có thể đến từ người đọc. Bạn có thể trình bày các ý tưởng của mình theo một trình tự hợp lý để chúng có thể dễ dàng kết nối với nhau. Hoặc bạn có thể cố tình trình bày chúng không theo trình tự để gây ấn tượng cho người đọc tiếp tục đọc.
3. Văn bản kinh doanh
Khi bạn viết vì lý do công việc, bài viết của bạn sẽ bao gồm và được xây dựng bằng những mối bận tâm hoàn toàn khác. Bạn vẫn sẽ tìm cách thể hiện ý tưởng của mình, nhưng bạn sẽ thực hiện nó theo một cách khác.
- Viết báo cáo
Báo cáo là một tài liệu mà bạn sẽ chuyển cho đồng nghiệp và cộng tác viên của mình. Nó sẽ chứa phân tích về một chủ đề nhất định, thường là một chủ đề mà bạn được yêu cầu nghiên cứu.
Một báo cáo tốt sẽ được trình bày dễ đọc và dễ hiểu. Cấu trúc của một báo cáo có xu hướng chặt chẽ hơn một bài tiểu luận vì mục đích của một báo cáo được xác định là hẹp hơn.
Viết được một báo cáo tốt là điều cực kỳ quan trọng đối với nhiều chuyên gia. Khả năng truyền đạt, phân tích của bạn về một vấn đề hoặc tình huống nhất định có thể có những phân kì vô cùng rộng rãi đối với sự nghiệp của bạn.
- Viết email
Phần lớn thời gian trong ngày, thứ chúng ta sẽ viết là email. Tạo email là một hình thức nghệ thuật đáng để hoàn thiện. Chúng tôi thường viết email dưới sự ràng buộc về thời gian. Vì vậy, có một hiểu biết ngôn ngữ bản năng là vô cùng hữu ích. Bạn muốn suy nghĩ về những ý tưởng mà bạn muốn truyền đạt, chứ không phải vật lộn với cách làm sao để thể hiện chúng tốt nhất. Khóa học về “Viết Email Tốt hơn” của chúng tôi sẽ đưa bạn đi đúng hướng.
Một lần nữa, bạn cần xem xét khán giả của mình. Nếu bạn gửi một email phàn nàn cho đồng nghiệp, thì một chút sự không trang trọng là điều cần thiết. Nếu bạn đang nói chuyện với một người lạ và bạn muốn thể hiện không khí chuyên nghiệp, thì giọng điệu trang trọng có thể ổn hơn.
4. Copywriting
Phong cách viết này liên quan đến việc thuyết phục mọi người. Nó đồng nghĩa với tiếp thị và thường kết thúc bằng lời kêu gọi hành động (thường là gợi ý rằng người đọc mua thứ gì đó). Đó là một người anh em họ hàng gần gũi của “content writing” liên quan đến việc truyền tải thông tin đến người đọc thay vì cố gắng thuyết phục họ.
Cần phải thực hành để làm cho nội dung dễ đọc và liên quan – những điều cần thiết nếu bạn muốn thu hút và giữ chân người đọc. Nếu đang tìm kiếm thông tin giới thiệu, bạn có thể xem bài đăng trên blog của chúng tôi về cách trở thành người sáng tạo nội dung.
5. Kỹ thuật viết
Viết và ý thức được về khán giả trong tâm trí, bạn có thể thoải mái sử dụng các thuật ngữ mà khán giả chung có thể không hiểu trong bài viết kỹ thuật. Trong nhiều trường hợp, việc sử dụng các thuật ngữ này cho phép các ý tưởng phức tạp cao được xử lý nhanh hơn.
Ví dụ: Nếu bạn đang cố gắng giải thích cách hoạt động của pin lithium-ion, thì một số cấp độ biệt ngữ là điều nên làm. Bạn đang nói về các chủ đề phức tạp bằng ngôn ngữ kỹ thuật, nhưng điều này không có nghĩa là bài viết của bạn không thể rõ ràng và ngắn gọn.
Đối với các kỹ sư muốn thể hiện ý tưởng của mình một cách hiệu quả hơn, khóa học của chúng tôi về “Viết báo cáo kỹ thuật” rất đáng để nghiên cứu. Nó bao gồm tất cả mọi thứ từ giải phẫu của một báo cáo tuyệt vời đến cách viết một bản tóm tắt hay.
Cách cải thiện kỹ năng viết và ngữ pháp của bạn
Tiếng Anh đã được chắp nối bởi hàng triệu tác giả trong hàng nghìn năm. Ngữ pháp hơi phức tạp và thậm chí gây khó khăn cho những người đã viết và nói trôi chảy trong nhiều thập kỷ. Để nắm bắt được nó đòi hỏi phải thực hành thường xuyên và cần một chút nghiên cứu.
Khóa học kỹ năng viết
Học tập có hướng dẫn có thể giúp bạn tiến bộ nhanh chóng và biến đổi bài viết của bạn theo những cách mà có thể không thực hiện được thông qua việc học và luyện tập độc lập.
Các khóa học Viết và Biên tập của Đại học Michigan bao quát những cơ sở cần thiết và quan trọng nhất. Từ ‘Lựa chọn Từ’ và ‘Thứ tự Từ’, đến ‘Sửa đổi’, ‘Soạn thảo’ cũng như ‘Cấu trúc và Tổ chức’, chúng tôi có khóa học cho mọi thứ.
Trong một số trường hợp, nó có thể rất cụ thể là một đoạn văn bản sxe giúp bạn sau này. Ví dụ: khóa học của chúng tôi về “Cách thành công tại: Viết đơn xin việc” sẽ mang lại cho đơn bạn viết cơ hội tốt nhất có thể để có tác động mà bạn tìm kiếm.
Bài tập nâng cao kỹ năng viết
Nếu bạn đang muốn cải thiện khả năng viết của mình, một cách tiếp cận có thể chỉ là thực hành nhiều hơn. Những người viết tiểu thuyết đầy khát vọng chỉ nên cố gắng viết một cuốn tiểu thuyết, vượt qua (hoặc có thể là vấp ngã) vượt qua nhiều rào cản mà quá trình này đưa ra. Vấn đề với phương pháp này là bạn có nguy cơ dành nhiều giờ để làm những việc mà bạn đã khá giỏi – mà không học các kỹ năng mới.
Đây là lúc các bài luyện tập viết xuất hiện, chúng hơi giống như chơi thang âm piano. Trong bài viết này, gia sư Rob của Hội đồng Anh liệt kê một vài trong số các bài tập này. Bạn nên chọn loại thị trường mà bạn muốn tập trung vào cũng như các bài luyện tập viết truyền thống, các nhà văn hiện đại có thể dùng một loạt các công cụ kỹ thuật số để dễ dàng hóa quá trình này.
Các mẹo viết bài
Công bằng mà nói, Internet hiện đại đã được bão hòa với các mẹo viết. ‘Cắt bỏ tất cả các trạng từ’, bạn có thể nghe thấy ai đó nói. Tương tự như vậy: giọng chủ động tốt hơn giọng bị động, câu ngắn tốt hơn câu dài và phụ ngữ là công việc của ma quỷ.
Giống như ‘Luật Cướp biển’ trong Cướp biển vùng Caribe, đây không phải quá nhiều quy tắc như những hướng dẫn lỏng lẻo. Khi George Orwell viết bài luận nổi tiếng về chính trị và ngôn ngữ Anh, ông đã đưa vào một số quy tắc của riêng mình, bao gồm các lệnh cấm đối với ‘phép ẩn dụ chết”, dùng nhiều từ và giọng bị động.
Thậm chí ông còn hướng dẫn độc giả của mình rằng hãy ‘phá vỡ bất kỳ quy tắc trước khi nói bất cứ điều gì thật sự tồi tệ’ Đó là một cách để bảo người viết thực hành phán đoán. Nếu đoạn văn nghe có vẻ ổn khi bạn đọc to, thì có lẽ nó không tệ hoàn toàn- bất kể có bao nhiêu trạng từ được ném vào đó.
Bài học cuối rút ra
Việc tạo ra một bài viết hiệu quả đòi hỏi sự luyện tập thường xuyên và có chủ ý. Điều này có nghĩa là không chỉ đặt tay vào bàn phím mỗi ngày mà còn phải phân tích những gì mình đã viết và suy nghĩ về cách nó có thể được cải thiện. Những nhà văn giỏi nhất cũng có xu hướng là những người ham đọc sách – đó là lý do tại sao bạn nên tìm một tác giả có phong cách mà bạn muốn cạnh tranh và đưa ra quan điểm chặt chẽ khi đọc chúng.
____________________________________________________________
Xin chân thành cảm ơn tác giả vì những chia sẻ vô cùng bổ ích
- Theo: futurelearn
- Người dịch: Võ Ngọc Minh Châu
- Khi chia sẻ cần phải trích dẫn nguồn là “Người dịch: Võ Ngọc Minh Châu – Nguồn iVolunteer Vietnam”
Shortlink: https://ivolunteer.vn/z/10741
Trong quá trình tổng hợp và chia sẻ thông tin, các tình nguyện viên/ cộng tác viên/ thành viên rất khó tránh khỏi thiếu sót. Rất mong được độc giả cảm thông và góp ý tích cực để giúp iVolunteer Vietnam ngày một hoàn thiện & phát triển.
