Tính quyết đoán giống như một đặc điểm cá nhân, nhưng ra quyết định hiệu quả là một kỹ năng có thể học hỏi và cải thiện giống như bất kỳ kỹ năng nào khác. Dưới đây là hướng dẫn của chúng tôi để đưa ra quyết định hiệu quả để giúp bạn cả ở nhà và nơi làm việc.
Chúng tôi đưa ra quyết định mỗi ngày – bạn thậm chí sẽ không biết về hầu hết chúng, nhưng các quyết định có rủi ro cao thường gây căng thẳng và có thể tốn nhiều thời gian để thực hiện. Đó là lý do tại sao việc đưa ra quyết định hiệu quả có thể tạo nên sự khác biệt giữa thành công hay thất bại. Việc hiểu rõ các khuôn khổ ra quyết định có thể tạo ra sự khác biệt lớn đối với sự nghiệp cũng như cuộc sống cá nhân và mức độ căng thẳng tổng thể của bạn.
Bài viết này thảo luận về việc ra quyết định hiệu quả. Các nguyên tắc này có thể được sử dụng cả trong môi trường cá nhân cũng như công việc. Nó sẽ xem xét:
3 loại ra quyết định là gì?
Cho dù với tư cách là một chuyên gia trong doanh nghiệp hay trong cuộc sống riêng tư, cá nhân của bạn, chúng tôi luôn đưa ra quyết định. Mặc dù thoạt nhìn, những lựa chọn này có vẻ cách biệt nhau, nhưng chúng có một số điểm tương đồng trong cách chúng ta quyết định cách tiếp cận chúng.
1) Ra quyết định kinh doanh
Ngay từ khi quan niệm về doanh nghiệp, đã phải đưa ra các quyết định; bản chất của doanh nghiệp là gì, khách hàng mục tiêu là ai, doanh nghiệp nên đặt trụ sở ở đâu? Đây chỉ là một số ví dụ cho thấy rằng việc đưa ra quyết định có thể có tác dụng lâu dài và do đó cần phải được suy nghĩ thấu đáo. Điều này phản ánh các quyết định cá nhân quan trọng như nơi sống và công việc hoặc con đường sự nghiệp để chọn. Cách chúng ta tiếp cận những quyết định này có thể liên quan và phức tạp như nhau. Khi bạn tiến bộ trong sự nghiệp của mình, các loại quyết định bạn đưa ra sẽ có giá trị cao hơn và tác động lớn hơn đến nhiều người hơn, đó là lý do tại sao việc đưa ra quyết định đúng và đảm bảo rằng bạn có thông tin phù hợp để làm điều đó là rất quan trọng.
2) Ra quyết định cá nhân
Các quyết định cá nhân cũng quan trọng như các quyết định kinh doanh, nhưng thường liên quan đến một số lượng nhỏ hơn nhiều. Tuy nhiên, vì chúng liên quan đến những người gần gũi nhất với chúng ta và cuộc sống riêng tư của chúng ta, chúng thường có tác động mạnh hơn một số quyết định kinh doanh mà chúng ta đưa ra. Cuối cùng, chúng xác định chúng ta là ai, những người thân thiết bên cạnh chúng ta và những ưu tiên của chúng ta trong cuộc sống. Các quyết định cá nhân của bạn bao gồm mọi thứ, từ ăn uống gì cho đến kết hôn cùng ai và sinh sống ở đâu.
3) Ra quyết định của người tiêu dùng
Việc ra quyết định của người tiêu dùng có thể trong bối cảnh cá nhân hoặc doanh nghiệp – nó bao gồm tất cả mọi thứ, từ loại sữa mà bạn yêu thích cho đến quyết định hợp tác với nhà cung cấp nào cho một dự án. Giống như việc ra quyết định kinh doanh và cá nhân, nó có một loạt các yếu tố và cân nhắc riêng cần được cân bằng, chẳng hạn như ngân sách so với chất lượng và nhiều ẩn số khác nhau khi mua hàng từ một người mới.
7 bước ra quyết định như một bộ cốt lõi là gì?
Thông thường, cần 7 bước để đưa ra quyết định, bất kể cài đặt hoặc loại quyết định. Lượng thời gian và sự tập trung dành cho mỗi việc sẽ khác nhau giữa các tình huống.
Hãy xem xét chi tiết các bước này, sử dụng ví dụ về ‘tìm kiếm thông tin về việc ra quyết định hiệu quả’
Các bước thực hiện và ví dụ
Bước 1: Nhận thức rằng cần phải đưa ra quyết định.
- Ví dụ: Bạn muốn tổ chức một bữa tối ăn mừng cho sinh nhật của bạn mình.
Bước 2: Nghiên cứu thông tin liên quan đến quyết định.
- Bạn xem xét nơi mà người bạn của mình đã đề cập trong quá khứ, yêu cầu về chế độ ăn uống của họ là gì và họ thích ăn ở đâu. Bạn cũng có thể hỏi một số người bạn chung để được giới thiệu và có thể xem trên một số trang web như Open Table hoặc Design My Night để thêm vào danh sách các tùy chọn của mình.
Bước 3: Tạo nhiều giải pháp.
- Bạn có một danh sách các tùy chọn từ bài tập trên.
Bước 4: Đánh giá từng giải pháp.
- Một số người bạn chung của bạn có những yêu cầu về chế độ ăn kiêng nên loại bỏ một số lựa chọn. Các lựa chọn khác có thể quá xa để thuận tiện hoặc quá đắt để phù hợp với túi tiền của mọi người.
Bước 5: Chọn giải pháp.
- Sau khi loại bỏ phần lớn các lựa chọn của bạn thông qua việc này, một người bạn có thể cho bạn biết rằng một trong những lựa chọn còn lại có bầu không khí tuyệt vời hoặc có thể ở gần một trong những quán bar yêu thích của bạn, điều này sẽ thay đổi quyết định có lợi cho mình.
Bước 6: Triển khai quyết định.
- Bạn đặt bàn cho bạn và bạn bè của bạn tại nhà hàng đã chọn.
Bước 7: Quan sát kết quả và đánh giá.
- Khi ở đó, bạn hình thành ấn tượng về phản ứng của bạn mình, thức ăn và thành công chung của buổi tối. Thông tin này giúp bạn đưa ra các quyết định tương tự trong tương lai.
Trong trường hợp không thể thử nhiều giải pháp, phải hết sức thận trọng và dành thời gian trong các bước 2, 3 và 4 (nghiên cứu, tạo và đánh giá) để giảm thiểu rủi ro. Điều đó có thể bao gồm một quá trình quảng cáo chiêu hàng dài hoặc bài tập đấu thầu tại nơi làm việc hoặc thu thập thông tin kéo dài để đảm bảo bạn đang đưa ra quyết định của mình dựa trên dữ liệu tốt nhất có thể.
Kỹ thuật ra quyết định
Các kỹ thuật ra quyết định hiệu quả giúp bạn vượt qua một số giai đoạn của quá trình ra quyết định có hiệu quả. Điều đó có nghĩa là cung cấp các giải pháp hợp lý dựa trên việc bạn thu thập thông tin và đánh giá các giải pháp đó tốt và công bằng. Mọi người sử dụng một loạt các kỹ thuật ra quyết định và tốt nhất là bạn nên thử một vài kỹ thuật để xem cách nào phù hợp nhất với bạn. Đây là vài ví dụ:
Biểu đồ sở thích được sử dụng để nhóm dữ liệu dựa trên mối quan hệ của chúng với nhau. Mục đích của kỹ thuật này là giúp bạn hiểu được nhiều thông tin. Quá trình này rất đơn giản – viết ra từng ý tưởng, nhóm những ý tưởng có liên quan. Điều này cho phép bạn chọn lọc hoặc nhóm các ý tưởng lại với nhau, sau đó loại bỏ sự chồng chéo hoặc xem khu vực nào là phổ biến nhất / đông nhất.
Phân tích chi phí / lợi ích, là một quá trình có phương pháp nhằm ước tính gần đúng các ưu và nhược điểm của các quyết định để đạt được kết quả hiệu quả nhất về chi phí. Bạn có thể sử dụng điều này để giảm thiểu tác động tiêu cực của một quyết định hoặc trong quá trình quyết định có nên làm điều gì đó dựa trên kết quả tích cực hay không so với rủi ro.
Sơ đồ ra quyết định là mô hình đơn giản nhưng hiệu quả, tương tự như lưu đồ, được sử dụng để hình dung các quyết định và hệ quả của chúng.
Phương pháp heuristic giải quyết vấn đề bằng cách tạo ra các ước tính và quyết định “đủ tốt”. Đây là một cách linh hoạt để đưa ra quyết định một cách nhanh chóng, nhưng không chính xác hoặc chi tiết như các mô hình ra quyết định khác, nhưng hoạt động trong một số trường hợp nhất định. Ví dụ: nếu lần trước ‘A’ không hoạt động, thì lần này không có khả năng hoạt động, do đó, chúng ta hãy chọn với quyết định ‘B’.
Sơ đồ ảnh hưởng, hoặc ID, có thể được sử dụng để xem hai hoặc nhiều yếu tố ảnh hưởng lẫn nhau như thế nào. Biểu đồ ảnh hưởng có thể bao gồm các vòng phản hồi. Mặc dù đơn giản nhưng chúng có thể là một cách tuyệt vời để hiểu cách thức nhiều yếu tố có thể tương tác với nhau.
Phân tích quyết định theo nhiều tiêu chí, hoặc MCDA (Moving Average Convergence Divergence – Đường Trung Bình Động Hội Tụ Phân Kỳ), thường là kỹ thuật được ưa chuộng để ra quyết định phức tạp. MCDA chia vấn đề thành các vấn đề phụ, giúp phân tích dễ dàng hơn và đạt được giải pháp có ý nghĩa. Một ví dụ về điều này là Quy trình phân tích thứ bậc, còn được gọi là AHP. Phương pháp này sử dụng toán học và tâm lý học để tổ chức và phân tích các quyết định phức tạp bằng cách giải cấu trúc vấn đề chính thành các vấn đề nhỏ hơn dễ hiểu hơn và sau đó sắp xếp chúng theo thứ bậc dựa trên nhiều khía cạnh, tức là sự hiểu biết, tính hữu hình hoặc mức độ ưu tiên.
Đa biểu quyết được sử dụng tốt nhất cùng với sơ đồ động não hoặc sơ đồ sở thích và lý tưởng khi cần ra quyết định nhóm. Nhóm sẽ bỏ phiếu về các ý tưởng được tạo ra để mang lại sự đồng thuận của nhóm. Thử và sai là phương pháp ra quyết định ít phân tích nhất và khá phổ biến trong kinh doanh, mặc dù có nhiều khả năng xảy ra trong đời sống cá nhân của mọi người hơn. Về cơ bản, bạn thử một cái gì đó và nếu nó không hiệu quả, bạn thử cái khác cho đến khi nó thành công. Một ví dụ về việc sử dụng thử và sai trong kinh doanh là thông qua việc sử dụng các hội đồng giám khảo để đưa ra các thử nghiệm sản phẩm. Việc phân tích sản phẩm nào hoạt động tốt nhất sẽ dẫn đến quyết định chính xác về việc đưa sản phẩm nào ra thị trường.
Cách cải thiện việc ra quyết định
Bất kể bạn được thông báo đến đâu, luôn có chỗ để cải thiện. May mắn thay, có rất nhiều cách để đưa ra quyết định hiệu quả và hiệu quả hơn cả ở nhà và tại nơi làm việc.
Học hỏi từ kinh nghiệm có lẽ là cách phổ biến nhất, và theo một số cách, là cách thụ động nhất để cải thiện khả năng ra quyết định của bạn. Học hỏi từ những sai lầm của bạn và tìm ra phương pháp nào hiệu quả và phương pháp nào không thông qua thử và sai có vẻ hơi phản trực giác trong ngắn hạn, nhưng về lâu dài, ít điều hiệu quả để cải thiện kỹ năng ra quyết định của bạn hơn là học từ kinh nghiệm . Tuy nhiên, để phương pháp này thành công, bạn cần nghiên cứu lý do tại sao quyết định của bạn có hiệu quả hoặc không hiệu quả và xem xét một cách hợp lý các hành động của chính bạn.
Nếu bạn muốn tích cực cải thiện kỹ năng ra quyết định của mình và lý tưởng là thấy kết quả nhanh hơn, thì có nhiều lựa chọn dành cho bạn. Bạn có thể:
- Xem lại các quy trình ra quyết định tiêu chuẩn của bạn và quyết định thử một cái gì đó mới từ danh sách ở trên – nó có thể giúp bạn xem xét các lựa chọn của mình tốt hơn hoặc đưa ra các quyết định hợp lý và có suy nghĩ thấu đáo hơn.
- Xem lại các quy trình thu thập thông tin của bạn – một quyết định chỉ tốt hơn thông tin dựa trên đó. Đặc biệt tại nơi làm việc, chúng tôi có sẵn nhiều loại dữ liệu và nguồn thông tin khác nhau; mở rộng và cải thiện cách bạn lấy thông tin sẽ giúp bạn đưa ra quyết định tốt hơn.
- Xin lời khuyên từ một người là người đưa ra quyết định tốt và yêu cầu họ giải thích các quy trình và chiến thuật thu thập thông tin của họ, những quy trình này có thể khác với của bạn.
- Tham gia một khóa học về những điều quan trọng như tư duy phản biện, phân tích rủi ro, phân tích dữ liệu, ra quyết định và giải quyết vấn đề, tất cả sẽ giúp ích cho kỹ năng ra quyết định của bạn.
Một bài tập tốt là xem xét một quyết định mà bạn đã đưa ra gần đây mà bạn muốn làm theo cách khác. Vạch ra 7 giai đoạn và cách bạn hoàn thành chúng trong lần đầu tiên, và bây giờ bạn sẽ thay đổi điều đó như thế nào với thông tin mới và lợi ích của nhận thức sâu sắc. Cố gắng lên áp dụng khuôn khổ thứ hai khi bạn đưa ra quyết định khác trong tương lai.
Xác định và phát triển kỹ năng ra quyết định
Kỹ năng ra quyết định có thể được chia thành 4 loại chính; giải quyết vấn đề, hợp tác, trí tuệ cảm xúc và suy luận logic. Tuy nhiên, sự sáng tạo và khả năng giao tiếp mạnh mẽ cũng thường có giá trị cao trong quá trình ra quyết định. Sự cân bằng của những kỹ năng này phụ thuộc vào loại quyết định bạn đang đưa ra và loại quyết định đó là gì. Ví dụ: bạn có thể không cần phải cộng tác nhiều trong các quyết định cá nhân nhưng điều này rất cần thiết trong bối cảnh công việc hoặc nhóm.
Lắng nghe tích cực, kỹ năng giao tiếp giữa các cá nhân và khả năng lãnh đạo là một số kỹ năng quan trọng nhất mà bạn có thể có nếu bạn đang chỉ đạo một quyết định của nhóm. Những phẩm chất tuyệt vời để thể hiện với tư cách là một nhà lãnh đạo là trung thực và chính trực, tự tin, khả năng truyền cảm hứng cho người khác, cam kết và đam mê, giao tiếp, trách nhiệm giải trình, ủy quyền và trao quyền, sáng tạo và đổi mới, đồng cảm, khả năng phục hồi, trí tuệ cảm xúc, khiêm tốn, minh bạch và tầm nhìn và mục đích. Kết hợp tất cả những phẩm chất này và sử dụng chúng để lãnh đạo nhóm của bạn chắc chắn sẽ giúp họ đưa ra những quyết định tuyệt vời.
Để giúp bạn giải quyết vấn đề, hãy tìm kiếm kỹ năng tư duy phản biện, phân tích và logic. Những điều này đặc biệt có giá trị trong bước 4 và 7 của quá trình ra quyết định. Cho dù làm việc theo nhóm hay cá nhân, quản lý thời gian tốt là điều cần thiết để giảm bớt áp lực có thể dẫn đến các quyết định kém hiệu quả.
Làm việc để ra quyết định chiến lược
Ra quyết định chiến lược là một quá trình trong đó các quyết định được thực hiện theo một mục tiêu lớn hơn và thường dài hạn hơn. Điều này rất phổ biến trong kinh doanh và sẽ được sử dụng để hướng dẫn các quyết định dựa trên các mục tiêu hoặc chỉ tiêu của công ty. Tư duy song phương là một kỹ năng đặc biệt hữu ích cho loại giải quyết vấn đề này vì người giải quyết vấn đề thường phải xem xét các tình huống giả định chưa xảy ra. Một ví dụ về việc ra quyết định chiến lược sẽ là nếu một công ty muốn trở thành thương hiệu thanh sô cô la phổ biến nhất.
Để đạt được điều này, các quyết định chiến lược được chia thành các quyết định chiến thuật – nếu chiến lược được coi là dài hạn, thì chiến thuật là trung hạn. Sử dụng công ty thanh sô cô la làm ví dụ, một quyết định chiến thuật có thể là cải tiến công thức hoặc thay đổi thiết kế của bao bì. Họ cũng có thể đưa ra quyết định chiến thuật là không phát triển các dạng đồ ngọt hoặc bánh ngọt mới, vì điều đó sẽ làm mất tập trung vào nhiệm vụ thanh sô cô la của họ.
Việc chia nhỏ các quyết định chiến thuật thành các quyết định hoạt động cho phép các công ty đưa ra các quyết định ngắn hạn, hàng ngày một cách hiệu quả. Ví dụ, công ty thanh sô cô la quyết định thay đổi bao bì. Quyết định hoạt động có thể là thành viên nào trong nhóm phù hợp nhất để làm việc trong dự án này.
Việc ra quyết định chiến lược không chỉ giới hạn ở các doanh nghiệp. Ví dụ, nếu bạn muốn tiết kiệm tiền, cách duy nhất để đạt được điều đó là đưa ra một loạt quyết định nhỏ hơn để tránh mua những món đắt tiền, ăn ở nhà thay vì mua đồ mang đi, và cuối cùng tiết kiệm đủ tiền để đạt được mục tiêu của mình.
Cách thể hiện khả năng ra quyết định hiệu quả
Đó là một điều học về cách đưa ra quyết định hiệu quả, nhưng làm thế nào để bạn chứng minh khả năng ra quyết định hiệu quả? Bạn sẽ phải làm điều này ở các giai đoạn khác nhau của sự nghiệp, trong mọi thứ, từ phỏng vấn đến đánh giá. Dưới đây là một số mẹo để thể hiện kỹ năng ra quyết định của bạn:
- Hãy minh bạch: nếu bạn đang đánh giá một loạt các lựa chọn, hãy đảm bảo những người khác biết tiêu chí là gì và bạn đang đánh giá chúng như thế nào để người khác có thể hiểu rằng việc đưa ra quyết định của bạn là một quá trình và chỉ là một phỏng đoán nhanh.
- Theo hướng dữ liệu: trong nhiều tình huống, việc ra quyết định theo hướng dữ liệu đồng nghĩa với việc ra quyết định hợp lý hoặc hợp lý.
- Giao tiếp: thường thì cách tốt nhất để chứng tỏ một kỹ năng là giao tiếp tốt trong suốt quá trình sử dụng nó. Đảm bảo rằng những người khác hiểu quyết định và các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định đó.
- Xem xét lại các quyết định của bạn: bạn không thể biết liệu quyết định của mình có tốt hay không nếu không xem xét lại sau đó. Với các quyết định lớn, như nhà cung cấp, bạn có thể muốn xây dựng các đánh giá thường xuyên để thực hiện điều này. Một quyết định tốt sau 6 tháng có thể vẫn không phải là một quyết định đúng đắn sau 18 tháng.
Các khóa học ra quyết định
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về việc ra quyết định của chúng tôi, chúng tôi hiện có rất nhiều khóa học để ghi danh.
…………………………………………………………………………
Xin chân thành cảm ơn tác giả vì những chia sẻ vô cùng bổ ích.
- Theo: www.futurelearn.com
- Người dịch: Cao Kỳ Duyên
- Khi chia sẻ cần phải trích dẫn nguồn là “Người dịch: Cao Kỳ Duyên – Nguồn iVolunteer Vietnam”
Shortlink: https://ivolunteer.vn/z/9539
Trong quá trình tổng hợp và chia sẻ thông tin, các tình nguyện viên/ cộng tác viên/ thành viên rất khó tránh khỏi thiếu sót. Rất mong được độc giả cảm thông và góp ý tích cực để giúp iVolunteer Vietnam ngày một hoàn thiện & phát triển.
iVolunteer Vietnam mạng xã hội chia sẻ, tổng hợp các thông tin cơ hội tình nguyện, học bổng, khoá học online hữu ích dành cho sinh viên & giới trẻ Việt Nam. Với các thông tin được cộng đồng chia sẻ, chúng mình thường KHÔNG có liên hệ trực tiếp với ban tổ chức hay đầu mối liên lạc của chương trình! Bạn vui lòng xem thêm thông tin tên đơn vị tổ chức chương trình (tìm qua facebook hoặc google) & nội dung chi tiết đính kèm, email/SĐT liên hệ (nếu có) ở link bài đăng trên fanpage và website https://ivolunteer.vn để tìm hiểu rõ hơn.
