Ngôn ngữ Na Uy không chỉ có lịch sử phức tạp (và hai tiêu chuẩn chữ viết được người Na Uy đương thời sử dụng), mà còn tồn tại cùng với các ngôn ngữ bản địa và ngôn ngữ nhập cư khác.
Nói tóm lại, các ngôn ngữ chính thức của Na Uy bao gồm tiếng Na Uy – với hai tiêu chuẩn viết đều được chính thức công nhận – cũng như tiếng Sami, một ngôn ngữ bản địa được hiến pháp bảo vệ.
Tiếng Na Uy
Tiếng Na Uy là ngôn ngữ chính thức được sử dụng ở Na Uy, được khoảng 95 phần trăm dân số sử dụng.
Tiếng Na Uy là một ngôn ngữ Bắc Đức có nguồn gốc từ Bắc Âu Cổ, cùng với tiếng Thụy Điển, Iceland, Đan Mạch và Faroese. Mặc dù Na Uy đã phát triển hệ thống chữ viết của riêng mình và thế kỷ 11, tỷ lệ biết chữ của họ giảm đi do bệnh dịch đen và thế kỷ 14. Ngay sau đó, Na Uy thống nhất với Đan Mạch, nâng cao vị thế của Ngôn ngữ Đan Mạch. Vào những năm 1800, Na Uy tuyên bố độc lập một lần nữa. Do thời gian dài cai trị của Đan Mạch, không có tiêu chuẩn viết nào cho tiếng Na Uy vào thời điểm đó, điều này dẫn đến sự ra đời của hai tiêu chuẩn viết được sử dụng ngày nay.
Các tiêu chuẩn bằng văn bản được gọi là Nynorsk và Bokmål. Tiếng Nynorsk (trước đây gọi là Landsmål) được coi là ngôn ngữ chính thức của bốn quận ở Tây Na Uy, nhưng mức độ phổ biến của nó đang giảm dần. Mặc dù việc học viết là bắt buộc đối với học sinh, nhưng chỉ một phần nhỏ dân số sử dụng nó như một phương tiện giao tiếp chính. Ngược lại, 80 đến 90 phần trăm dân số Na Uy sử dụng Bokmål làm tiêu chuẩn viết.
Do tính chất phức tạp của lịch sự Na Uy, bạn sẽ thấy rằng rất ít người Na Uy nói theo cách họ viết. Một sự kết hợp phong phú của các phương ngữ nói tồn tại ở Na Uy.
Sami
Sami là một ngôn ngữ Uralic được người Sami bản địa sử dụng, và có một loại ngôn ngữ này được nói ở Na Uy, bao gồm Bắc Sami, Lule Sami, Ume Sami và Nam Sami. Mặc dù các ngôn ngữ Sami đã được bảo vệ chính thức ở Na Uy nhờ Đạo luật Sami và sự thành lập của Quốc hội Sami vào năm năm 1989, hầu hết người Sami ngày nay không còn coi tiếng Sami là ngôn ngữ mẹ đẻ của họ nữa.
Ngôn ngữ nhập cư và dân tộc thiểu số
Na Uy là nơi sinh sống của những người Thụy Điển, Phần Lan, Nga và Romani (trong số nhiều người khác), tất cả đều nói tiếng mẹ đẻ. Đặc biệt, tiếng Romani và 6.000 người nói tiếng Tavringer Romani.
Ngôn ngữ của Khách du lịch Na Uy, hoặc Rodi, được sử dụng bởi dân du lịch Na Uy, một nhóm thiểu số bản địa du mục (đừng nhầm với các nhóm lang thang có di sản Romani cũng tồn tại ở Na Uy). Ngôn ngữ này có liên liên quan đến tiếng Na Uy nhưng có ảnh hưởng từ vựng tiếng Bắc Romani tiếng Đức Rotwelsch.
Kven là một phương ngữ của Phần Lan được một bộ phận nhỏ người dân ở vùng đông bắc của đất nước nói. Nó giống với tiếng Phần Lan Tornedalen hơn là tiếng Phần Lan Chuẩn, nhưng nhìn chung chúng dễ hiểu lẫn nhau, trừ một số khác biệt về từ vựng.
Vì đây là ngoại ngữ phổ biến nhất được dạy ở trường, nên gần 90% người Na Uy cũng thông thạo tiếng Anh ở độ tuổi thanh thiếu niên. Na Uy là một trong năm quốc gia hàng đầu trong Chỉ số thông thạo tiếng Anh của EF.
Na Uy cũng là nơi sinh sống của một số lượng lớn người nói tiếng Bosnia, Đan Mạch, Iran, Ba Tư, Litva, Ba Lan, Somali, Tây Ban Nha, Đức, Latvia, Tagalog, Thái, Thổ Nhĩ Kỳ, Urdu và Việt Nam.
————————————-
Xin chân thành cảm ơn tác giả vì những chia sẻ vô cùng bổ ích!
- Theo: Babel Magazine
- Người dịch: Đỗ Thị Lan Hương
- Người chia sẻ cần phải trích dẫn nguồn là “Người dịch: Đỗ Thị Lan Hương – Nguồn iVolunteer Vietnam”
Shortlink: https://ivolunteer.vn/z/10810
Trong quá trình tổng hợp và chia sẻ thông tin, các tình nguyện viên/ cộng tác viên/ thành viên rất khó tránh khỏi thiếu sót. Rất mong được độc giả cảm thông và góp ý tích cực để giúp iVolunteer Vietnam ngày một hoàn thiện & phát triển.
iVolunteer Vietnam mạng xã hội chia sẻ, tổng hợp các thông tin cơ hội tình nguyện, học bổng, khoá học online hữu ích dành cho sinh viên & giới trẻ Việt Nam. Với các thông tin được cộng đồng chia sẻ, chúng mình thường KHÔNG có liên hệ trực tiếp với ban tổ chức hay đầu mối liên lạc của chương trình! Bạn vui lòng xem thêm thông tin tên đơn vị tổ chức chương trình (tìm qua facebook hoặc google) & nội dung chi tiết đính kèm, email/SĐT liên hệ (nếu có) ở link bài đăng trên fanpage và website https://ivolunteer.vn để tìm hiểu rõ hơn.
Lượt xem: 25
