Vào ngày 12 tháng 6 năm 2005, Jobs đứng trước lớp tốt nghiệp của Đại học Stanford và nhắc họ rằng ông chưa bao giờ tốt nghiệp đại học. “Sự thật mà nói, đây là lần tốt nghiệp đại học gần nhất mà tôi từng có.” Sau đó, ông kể ba câu chuyện về cuộc đời mình. “Đúng vậy. Không có gì to tát. Chỉ ba câu chuyện thôi.”
Bài phát biểu đó, trùng hợp với sự lan truyền chóng mặt trên internet (bài nói chuyện TED đầu tiên được đăng trên TED.com đúng 12 tháng sau đó; iPhone được giới thiệu đúng 12 tháng sau đó), đã gây ra một nỗi mê hoặc toàn cầu với những bài nói chuyện súc tích, truyền cảm hứng. Bài phát biểu của Jobs kể từ đó đã được xem hơn 40 triệu lần trên YouTube.
Các bài phát biểu tốt nghiệp, từ lâu được coi là sự gián đoạn nặng nề trước khi các văn bằng được trao và các mũ cử nhân được tung lên, nay đã trở thành một công việc kinh doanh lớn. Kurt Vonnegut, Ann Patchett, Carl Hiaasen, J.K. Rowling, Mary Karr, David Foster Wallace và nhiều người khác đều đã có bài diễn văn tốt nghiệp được xuất bản thành sách.
Tôi (tác giả) đã may mắn được đọc một số bài diễn văn khai giảng trong nhiều năm, và tôi thú nhận là có niềm đam mê với thể loại này. Internet đã là một lợi thế cho sở thích này. Có hàng ngàn bài phát biểu tốt nghiệp trên web. Liệu chúng ta có thể học được gì từ thông điệp của họ không?
Tôi đã dành vài năm qua để thu thập và mã hóa hàng trăm câu chuyện cuộc đời, tìm kiếm những khuôn mẫu và bài học rút ra có thể giúp tất cả chúng ta sống có ý nghĩa, mục đích và niềm vui hơn. Tôi quyết định sử dụng một số công cụ giải mã của mình, phân tích 100 bài phát biểu về lễ tốt nghiệp phổ biến nhất gần đây.
Dưới đây là bốn lời khuyên có trong tất cả:
🎓1. Ước mơ lớn
“Tôi nghĩ việc thực hiện những giấc mơ siêu tham vọng thường dễ dàng hơn. Tôi biết rằng nó nghe thật vớ vẩn. Nhưng vì không ai khác đủ điên để làm điều đó nên bạn có rất ít sự cạnh tranh. Có rất ít người điên rồ đến mức tôi cảm thấy như mình biết tên tất cả bọn họ. Tất cả họ đều đi du lịch như thể bầy chó và dính lấy nhau như keo. Những người giỏi nhất muốn làm việc với những thử thách lớn.” — Larry Page tại Đại học Michigan, 2009
“Chúng ta không đánh bại máy gặt bằng cách sống lâu hơn. Chúng ta đánh bại máy gặt bằng cách sống tốt và sống đầy đủ. Bởi máy gặt sẽ luôn xuất hiện vì tất cả chúng ta. Câu hỏi đặt ra là: Chúng ta làm gì trong khoảng thời gian từ khi chúng ta được sinh ra cho đến khi nó xuất hiện? Bởi vì khi nó xuất hiện, thì đã quá muộn để làm tất cả những việc mà bạn vẫn luôn làm, hay đại loại là đang làm.” — Randy Pausch tại Đại học Carnegie Mellon, 2009
“Các sinh viên tốt nghiệp, chúng tôi cần các bạn. Chúng tôi cần bạn điều hành công ty và đưa ra quyết định về việc ai có quyền tiếp cận vốn. Chúng tôi cần bạn phục vụ ở các cấp chính quyền cao nhất và xác định vị thế của đất nước chúng ta trên thế giới. Chúng tôi cần bạn làm việc trong bệnh viện, phòng xử án và trường học của chúng tôi. Chúng tôi cần bạn định hình tương lai của công nghệ. Chúng tôi cần bạn vì quan điểm của bạn – tổng thể trí tuệ và kinh nghiệm sống của bạn – sẽ làm cho đất nước của chúng ta mạnh mẽ hơn.” — Kamala Harris tại Đại học Bang Tennessee, 2022
🎓2. Làm việc chăm chỉ
“Công việc sẽ chiếm một phần lớn cuộc đời bạn, và cách duy nhất để thực sự hài lòng là làm những gì bạn tin là tuyệt vời. Và cách duy nhất để làm nên những điều tuyệt vời là yêu thích những gì bạn làm. Nếu bạn chưa tìm thấy nó, hãy tiếp tục tìm kiếm. Đừng thỏa hiệp. Như với tất cả những vấn đề của trái tim, bạn sẽ biết khi bạn tìm thấy nó.” — Steve Jobs tại Đại học Stanford, 2005
“Tôi vừa đạo diễn bộ phim đầu tiên của mình. Tôi hoàn toàn không chuẩn bị trước, nhưng sự thiếu hiểu biết về giới hạn của bản thân lại giống như sự tự tin và đưa tôi vào chiếc ghế giám đốc. Khi đó, tôi phải tìm ra tất cả, và niềm tin của tôi rằng tôi có thể xử lý những việc này, trái ngược với mọi bằng chứng về khả năng của tôi, đó là một nửa của trận chiến. Nửa còn lại làm việc rất chăm chỉ. Trải nghiệm này là trải nghiệm sâu sắc và ý nghĩa nhất trong sự nghiệp của tôi.” — Natalie Portman tại Đại học Harvard, 2015
“Khi bạn đang làm công việc mà bạn phải làm, bạn sẽ cảm thấy đúng đắn và mỗi ngày đều là một phần thưởng, bất kể bạn được trả bao nhiêu… Nhưng hãy biến nó thành công việc của cuộc đời bạn để tái tạo thế giới vì không có gì đẹp hơn thế hoặc đáng giá hơn là làm việc nhằm để lại điều gì đó tốt đẹp hơn cho nhân loại.” — Oprah Winfrey tại Đại học Stanford, 2008
🎓3. Phạm sai lầm
“Thất bại lớn. Đúng rồi. Thất bại lớn… Đó là một thế giới mới ngoài kia, và đó là một thế giới tồi tệ ngoài kia, và bạn chỉ sống một lần. Vì vậy, hãy làm những gì bạn cảm thấy đam mê. Nắm bắt cơ hội, một cách chuyên nghiệp. Đừng sợ thất bại. Có một bài kiểm tra IQ cổ với chín chấm, và bạn phải dùng bút chì vẽ năm đường thẳng trong chín chấm này mà không nhấc bút chì lên, và cách duy nhất để làm điều đó là đi ra ngoài hộp. Vì vậy, đừng ngại đi ra ngoài hộp.” — Denzel Washington tại Đại học Pennsylvania, 2011
“Thế giới không quan tâm bạn ngã bao nhiêu lần, miễn là số lần bạn đứng dậy nhiều hơn một lần.” — Aaron Sorkin tại Đại học Syracuse, 2013
“Kinh nghiệm của tôi là những sai lầm của tôi đã dẫn đến điều tốt nhất trong cuộc đời tôi. Xấu hổ khi bạn làm hỏng việc là một phần trải nghiệm của con người, đứng dậy phủi bụi cho bản thân và xem ai vẫn muốn đi chơi với bạn và cười về điều đó. Điều ấy là một món quà. Những lần tôi bị từ chối hoặc không được tham gia, không được chọn, không giành chiến thắng, không lọt vào danh sách, nhìn lại thực sự cảm thấy như những khoảnh khắc đó cũng quan trọng nếu không muốn nói là quan trọng hơn những khoảnh khắc mà tôi đã nói “có”. —Taylor Swift tại NYU, 2022
🎓4. Hãy tử tế
“Hãy làm việc chăm chỉ, tử tế và những điều tuyệt vời sẽ xảy ra.” — Conan O’Brien tại Đại học Dartmouth, 2011
“Sự đồng cảm và lòng tốt là những dấu hiệu thực sự của trí tuệ cảm xúc.” — Will Ferrell tại Đại học Nam California, 2017
“Vì vậy, đây là điều mà tôi biết là đúng, mặc dù nó hơi ngô nghê, và tôi hoàn toàn không biết phải làm gì với nó: Điều tôi hối tiếc nhất trong cuộc đời mình là sự thiếu tử tế. Những khoảnh khắc khi một con người khác ở đó, trước mặt tôi, đau khổ, và tôi đã phản ứng… một cách cảm tính. Dè dặt. Hời hợt. Hoặc, nhìn nó từ đầu kia của kính viễn vọng: Ai, trong cuộc đời bạn, bạn nhớ nhất, với những cảm giác ấm áp không thể phủ nhận nhất? Tôi cá là những người tử tế nhất với bạn. Nó có thể hơi mông lung và chắc chắn là khó áp dụng, nhưng tôi muốn nói rằng, như một mục tiêu trong cuộc sống, không gì có thể tốt bằng việc: Cố gắng trở nên tử tế hơn.” — George Saunders tại Đại học Syracuse, 2013
🎓Vậy chúng ta có thể học được gì từ những chủ đề này?
Mỗi thời đại trong cuộc sống của người Mỹ đều có những tiêu chuẩn riêng về ý nghĩa của thành công. Ngay sau khi nước Mỹ được thành lập, thành công hoàn toàn phụ thuộc vào tính cách. Dưới sự lãnh đạo của Benjamin Franklin, người Mỹ đề cao đức hạnh, cần cù và tiết kiệm. Trong thế kỷ 20, thành công hoàn toàn phụ thuộc vào nhân cách. Dưới sự dẫn dắt của Dale Carnegie, người Mỹ đã nắm bắt được nghệ thuật bán hàng, sự đổi mới và sức thu hút. Ngày nay, dưới sự dẫn dắt của Steve Jobs, người Mỹ đang đón nhận ý nghĩa, tính chân thực và hạnh phúc. Hoặc, như chú Ếch Kermit đã nói trong bài phát biểu khai giảng năm 1996 tại trường Cao đẳng Southampton, “Chúc bạn luôn thành công và nụ cười… ngay cả khi bạn đang ngập trong vũng bùn nhơ nhớp của cuộc đời.”
Ước mơ, làm việc, thất bại và nụ cười là bộ tứ tốt đẹp của bản sắc Mỹ ngày nay mà tôi biết. Và nếu những ý tưởng đó không truyền cảm hứng cho bạn, bạn luôn có thể nắm lấy lời khuyên thiết thực hơn nhưng lại bị nhầm là của Kurt Vonnegut trong bài phát biểu khai giảng tại MIT mà thực ra chưa từng có, nhưng thay vào đó được nhà báo Mary Schmich của chuyên mục Chicago Tribune đưa vào một bài phát biểu tưởng tượng trước sinh viên tốt nghiệp mà cô ấy đã đăng trên một tờ báo lỗi thời, “Thưa quý vị và các bạn thuộc khóa 97: Hãy bôi kem chống nắng.”
- Tác giả: Bruce Feiler – Author
- Người dịch: Tạ Thu An
- Khi chia sẻ phải trích dẫn nguồn: “Người dịch: Tạ Thu An – Nguồn: iVolunteer Vietnam”
Shortlink: https://ivolunteer.vn/z/19489
Trong quá trình tổng hợp và chia sẻ thông tin, các tình nguyện viên/ cộng tác viên/ thành viên rất khó tránh khỏi thiếu sót. Rất mong được độc giả cảm thông và góp ý tích cực để giúp iVolunteer Vietnam ngày một hoàn thiện & phát triển.
Lượt xem: 22
