“Một mình bạn là đủ. Bạn không cần chứng minh điều gì cho bất kỳ ai cả ”. ~ Maya Angelou
Bạn đánh giá giá trị bản thân như thế nào? Bằng mức lương bạn kiếm được mỗi năm? Bằng số dòng trên sơ yếu lý lịch của bạn? Hay bằng lượng người theo dõi trên mạng xã hội?
Bây giờ, điều gì sẽ xảy ra nếu bạn không bao giờ phải đo giá trị bản thân nữa? Đó cũng chính là những gì tôi muốn làm.
Tôi lớn lên như một đứa trẻ có năng khiếu với nhiều kỳ vọng để bắt đầu, luôn thúc đẩy bản thân để đáp ứng chúng. Tôi đã giành được điểm số cao nhất có thể, giành được học bổng toàn phần vào một trường đại học địa phương, và chẳng bao lâu sau thì tôi đã được vào học tại một trong những trường luật hàng đầu trong nước.
🌵 Nhờ tất cả những thành tựu đạt được, giá trị bản thân của tôi đã rất cao. Tôi tin rằng tôi đã vượt trội hơn các đồng nghiệp của mình, thúc đẩy cái tôi của tôi. Tôi thấy mình an toàn trong chính cái vùng an toàn mà tôi đã tạo ra
Trường luật đã thay đổi mạnh mẽ quan điểm của tôi về thế giới. Nhóm bạn cùng lứa của tôi đã trở thành một trong những người thông minh và tài năng nhất trong cả nước. Tôi đã cố gắng cạnh tranh với họ để chứng tỏ bản thân, nhưng tôi cũng đã nỗ lực hơn bao giờ hết để trở nên nổi bật và cảm thấy mình đã hoàn thành.
Chỉ trong một vài tháng, cái tôi của tôi bắt đầu sụp đổ và lấy đi những cảm xúc đáng giá từng là cao cả của tôi với nó. Tôi đã ra khỏi vùng an toàn của mình và cảm thấy mình vô hình.
Tôi đã tìm đến những người lạ trên mạng để cố gắng ghép các mảnh lại với nhau và phục hồi giá trị của mình. Tôi phụ thuộc rất nhiều vào mạng xã hội để đưa mình ra khỏi đó bằng những lượt thích và bình luận hời hợt. Tôi đã biến những sở thích cả đời thành những cuộc hối hả bên lề, nội dung giao dịch mà tôi quan tâm để tìm kiếm một chút sự công nhận ở đây và cả ở ngoài kia.
Tôi đã tuyệt vọng để tìm ra một số thước đo thành công mới mà tôi có thể dựa vào đó. Nhưng tôi chưa bao giờ nhận thấy những thiệt hại mà sự tuyệt vọng đang gây ra cho tâm lý của tôi cho đến khi nhận ra hậu quả.
Bản ngã của tôi đã bảo vệ tôi quá lâu khỏi sự nghi ngờ và ngay sau khi nó biến mất, tôi không bao giờ cảm thấy đủ tốt. Một khi tôi tin rằng mình đã thất bại, tôi chỉ tiếp tục xác nhận cảm giác mất tinh thần của mình bằng cách thúc đẩy bản thân trở nên xuất sắc ngay lập tức trong các lĩnh vực mới. Tôi tự so sánh mình với người giỏi nhất trong số những người giỏi nhất và coi mình như kẻ tồi tệ nhất trong số những người tồi tệ nhất.
Tôi đã bị mắc kẹt trong một vòng xoáy đi xuống dẫn đến sự vô giá trị. Chỉ khi sống chậm lại để suy nghĩ về sức khỏe tinh thần của mình, tôi mới nhận ra cuộc sống của mình giống như một cuộc chạy đua không hồi kết của những chú chuột để tìm một miếng pho mát mà ai cũng biết. Tôi đã cố gắng để kiếm giá trị của mình và cuối cùng đã trắng tay.
🌵 Nếu bạn luôn chạy theo giá trị của bản thân, bạn không bao giờ dừng lại để xem liệu bạn đã tìm thấy gì chưa
Làm thế nào mà nhiều người trong chúng ta tin rằng giá trị của chúng ta là có điều kiện? Tôi tin rằng đó là một quá trình dài và mệt mỏi.
Nhiều người trong chúng ta học cách lớn lên để liên kết giá trị bản thân với thành tích nào đó. Khi chúng tôi phát hiện ra những nhân vật có thẩm quyền đã mang lại cho chúng tôi những phản hồi và sự chú ý tích cực nhất khi chúng tôi đang hoàn thành một công việc tuyệt vời, chúng tôi đã liên kết giá trị của mình với sự xuất sắc. Nếu không có sự động viên đó, chúng tôi đã lạc lối.
Thế giới xung quanh chúng ta khai thác mối tương quan này hàng ngày. Ở một mức độ nào đó, nó làm cho thế giới quay vòng.
Đặc biệt, văn hóa phương Tây phát triển mạnh ở việc gắn liền giá trị vĩnh viễn với thành tích: mọi người càng theo đuổi thành công trong những gì họ đang làm, họ càng làm việc hiệu quả và càng đổ nhiều tiền. Theo đó, xã hội không ngừng cố gắng thúc đẩy ý tưởng rằng làm việc chăm chỉ là thiêng liêng và cuối cùng sẽ đưa chúng ta đến một cuộc sống thành tựu, xứng đáng.
🌵 Văn hóa phương Tây không thưởng cho những người hạnh phúc. Thay vào đó, chúng tôi được kỳ vọng sẽ tiếp tục lao động cho đến khi chúng tôi có thể làm tốt điều gì đó. Ngay cả khi đó, một số loại công việc được đánh giá cao hơn những loại khác, vì vậy chúng ta phải tìm công việc phù hợp để làm chỉ để vượt qua
Vì vậy, nếu bạn không cảm thấy hạnh phúc và thỏa mãn, không phải chỉ cần làm việc chăm chỉ hơn hay sao?
Tuy nhiên, không phải tất cả những người lao động chăm chỉ đều gặt hái được lợi ích. Xét cho cùng, thành tích đòi hỏi phải đáp ứng một tiêu chuẩn nhất định, tất yếu phải làm tốt hơn người khác. Chỉ có thời gian và nỗ lực đáng kể mới có thể dẫn đến chiến thắng xứng đáng.
Chắc chắn sẽ có những điều nên và không nên vì hệ thống trò chơi có thưởng chỉ cho một số lượng giới hạn những người chơi tốt nhất hệ thống, những người đạt được nhiều thành công nhất. Phần thưởng càng hạn chế, mọi người càng buộc bản thân phải cố gắng hơn ngày này qua ngày khác.
Thật không may cho chúng tôi, phần thưởng chỉ đơn thuần là sự xác nhận mà chúng tôi dường như cần để thực hiện cuộc sống của mình. Nếu giá trị của chúng ta chỉ phụ thuộc vào thành tích của bản thân, chúng ta không có lựa chọn nào khác ngoài việc cạnh tranh với nhau trong một nguồn lực thiết yếu, hạn chế. Thành tích chỉ có giá trị vì chúng rất hiếm.
Nhưng cuộc thi này không thể phân thắng bại. Sẽ luôn có nhiều việc phải làm. Và ai đó sẽ luôn làm được nhiều hơn thế.
🌵 Sự xác nhận bên ngoài không bao giờ làm cho bạn hài lòng. Nó chỉ khiến bạn muốn có thêm
Trong những lần đấu tranh của mình, tôi đã gặp khó khăn trong việc hiểu cách nhìn nhận giá trị của mình.
Giá trị của tôi là bao nhiêu? Làm thế nào để so sánh với giá trị của người khác? Nó có lên xuống không?
Cuối cùng thì khi nào tôi mới xứng đáng một lần và mãi mãi?
Để trả lời những câu hỏi này, tôi đã kịch liệt cố gắng gắn một con số vào giá trị của mình bất cứ khi nào có thể. Rốt cuộc, một con số là một khái niệm cụ thể, tự giải thích. Tôi có thể biết khi nào tôi có nhiều hơn hoặc ít hơn một ai đó.
Do đó, việc sử dụng các con số cho phép tôi đo lường giá trị của mình và giá trị của người khác một cách dễ dàng. Điều này đã cho tôi một cách để hiểu vị trí của tôi trên thế giới.
Sử dụng các con số cũng cho phép tôi đánh giá giá trị của mình đã thay đổi như thế nào. Ví dụ, nếu tôi nhận được nhiều lượt thích hơn bình thường, tôi cảm thấy hạnh phúc hơn bình thường vì chắc chắn tôi đã làm điều gì đó đúng đắn. Nếu tôi nhận được ít hơn, tôi cần cải thiện nhanh chóng.
Ngoại trừ các con số là rỗng. Chúng không có giá trị gì trừ khi chúng ta đồng ý cho chúng giá trị, nhưng bản chất ám ảnh của chúng ta thường mang lại giá trị phi thường cho những người tử tế.
Chúng tôi sử dụng các phím tắt như số để giải thích các khái niệm mà chúng tôi khó hiểu. Giá trị bản thân chắc chắn là một trong những khái niệm cố gắng, luôn nằm ngoài tầm với giống như một trái cây khó nắm bắt treo lơ lửng trên đầu chúng ta hoặc một vũng nước rút.
Thoát khỏi những kỳ vọng của xã hội đã cho tôi cơ hội để nhận ra giá trị bản thân chỉ phức tạp khi tôi tạo ra nó.
Nếu giá trị bản thân không cần tồn tại một cách có điều kiện, nó có thể tồn tại một cách cố hữu. Trong thực tế, nó tồn tại ở hiện tại mà không có ngoại lệ.
🌵 Giá trị của bạn không thể được chỉ định một giá trị. Nó chỉ đơn giản là nó thôi
Bởi thực tế là bạn đang sống, bạn cũng xứng đáng như bất kỳ ai khác đã sống trước đây, sống bây giờ hoặc sẽ sống sau này.
Tất cả chúng ta đều bước vào thế giới theo cách giống nhau, và đều rời đi theo cùng một cách. Cuộc sống của chúng ta có thể khác nhau nhiều về nội dung, nhưng không phải về giá trị. Không có gì ngăn cách chúng ta ở cấp độ cơ bản nhất.
Và không ai trong chúng ta bắt đầu thiếu giá trị. Chúng ta không cần phải thực hiện một cuộc hành trình suốt đời để kiếm được giá trị của mình bằng cách tiến lên trên thế giới. Giá trị của chúng ta vẫn kiên định bất kể cuộc sống của mỗi người hình thành như thế nào.
Công việc không định hình giá trị của chúng ta. Bất kể bạn quyết định chia sẻ kỹ năng và tài năng của mình như thế nào, thế giới sẽ tốt đẹp hơn, ngay cả khi bạn chỉ tin tưởng vào giá trị của những gì bạn làm và con người của bạn.
Xã hội có thể cố gắng cho chúng ta biết cách chúng ta nên nhìn nhận và cảm nhận về bản thân, nhưng chúng ta không bắt buộc phải lắng nghe. Chống lại những ý tưởng thâm căn cố đế về những gì người khác nghĩ chúng ta nên làm không bao giờ là một trận chiến dễ dàng, nhưng nó xứng đáng với sự độc lập.
Bất kể người ta làm hay không đo lường giá trị như thế nào, nó không thay đổi và nó dao động.
Tất cả chúng ta đều có đủ như hiện tại, ngay bây giờ.
Có hàng triệu cách để so sánh bản thân với người khác, nhưng chúng ta nợ chính mình để làm sáng tỏ sự khác biệt và tận hưởng sự chia sẻ của nhân loại chúng ta.
Vì vậy, làm thế nào để tiến lên phía trước khi biết rằng chúng ta không thể cải thiện hoặc giảm giá trị của mình?
Chà, khả năng là vô tận. Những cánh cửa mở ra một cuộc sống, nơi mà bạn có thể là chính mình. Và quan trọng hơn, bạn có thể trở thành một phần của điều gì đó lớn lao hơn chính mình mà không cảm thấy bản thân nhỏ bé.
🌵 Chờ người khác chứng minh bạn là người xứng đáng thì tốt hơn hết là bạn nên dành thời gian chia sẻ con người thật của mình
Sau khi dành vài năm cuối đời để cố gắng chứng tỏ bản thân mà không bao giờ đạt được mức độ thành công mà tôi muốn, tôi nhận ra rằng định nghĩa thành công của tôi liên tục thay đổi cho đến khi tôi không thể cảm thấy thỏa mãn. Tôi đã ngăn mình không được hạnh phúc trừ khi tôi được mọi người tôn kính.
Tôi sống không suy nghĩ, dành những khoảng thời gian rảnh rỗi mà tôi cố gắng làm cho bản thân trông có vẻ thành đạt hơn là tận hưởng thời gian. Tôi làm theo những gì tôi nghĩ mọi người sẽ thích hơn là để bản thân thăng hoa.
Con người thật của tôi bị bóp nghẹt. Nhận những lời chỉ trích dù là sơ khai nhất cũng cảm thấy như bị đâm vào ngực. Tôi trở nên xa cách với những người khác hơn bao giờ hết bởi vì tôi không cảm thấy mình đáng được yêu thích nữa.
🌵 Nhưng tôi xứng đáng là tôi, chiếm lĩnh không gian, đóng góp cho thế giới theo cách của riêng tôi. Và bạn cũng vậy.
Biết rằng những gì bạn làm không thể thay đổi con người của bạn thúc đẩy tự do trong cách bạn muốn sống, tự do không chỉ từ người khác, mà còn khỏi kỳ vọng và nghi ngờ.
Biết mình luôn có giá trị cho phép bản thân kết nối với những người xung quanh sâu sắc hơn, đồng cảm với họ và hỗ trợ họ trong hành trình cuộc sống.
Với kiến thức này, bạn có thể tìm thấy và chia sẻ niềm vui đích thực.
Bạn có thể theo đuổi những gì bạn yêu thích thay vì những gì bạn cảm thấy phải làm. Bạn có thể làm việc theo tốc độ của mình để trở thành con người bạn muốn. Bạn có thể ở lại hiện tại khi biết rằng lời khen ngợi hay sự phản đối đều không ảnh hưởng đến giá trị của bạn.
Tuy nhiên, nhiều người sẽ đấu tranh để đồng ý với bạn rằng bạn có thể tồn tại một cách yên ổn mà không cần phải đấu tranh để chứng minh giá trị của mình. Ngay cả khi tôi vẫn đấu tranh để giữ cho không chỉ những người phản đối mà còn cả nội tâm của tôi, biết được những điều không chắc chắn về việc liệu tôi có đưa ra bất cứ điều gì đáng giá hay không.
Tìm hiểu thêm về giá trị vốn có của bạn đồng nghĩa với việc mở ra những nguyên tắc sống khắc nghiệt, ăn sâu vào đời sống như chúng ta đã biết. Những nguyên tắc này sẽ không bao giờ mất đi hoàn toàn, nhưng chúng ta có thể lựa chọn hàng ngày để xóa bỏ chúng.
Hãy nắm lấy điều đó từ tôi, cuộc sống của bạn sẽ không thay đổi ngay lập tức khi khám phá ra giá trị của bản thân, nhưng nó có thể cải thiện một chút mỗi ngày nếu bạn càng chú tâm vào khám phá của mình. Như trường hợp của bất kỳ quá trình chuyển đổi nào, sẽ có những lúc thăng trầm. Tôi vẫn còn nghi ngờ len lỏi trong lúc tôi ít mong đợi nhất.
Nhưng bạn càng sống cởi mở và chia sẻ bản thân với người khác, thì những nguyên tắc đó càng được giữ vững và bạn sẽ càng mạnh mẽ hơn khi thử thách những gì cuộc sống đưa ra theo cách của bạn. Thay vì tìm kiếm thành tích và sự cải thiện, bạn sẽ bằng lòng, chấp nhận bản thân mình.
Rồi bạn sẽ được tự do.
———————
Xin chân thành cảm ơn tác giả vì những chia sẻ vô cùng bổ ích
- Bài viết gốc: https://tinybuddha.com/blog/why-i-stopped-measuring-my-self-worth-and-trying-to-prove-myself/
- Người dịch: Trần Vân Anh
- Khi chia sẻ cần phải trích dẫn nguồn là “Người dịch: Trần Vân Anh – Nguồn iVolunteer Vietnam
Shortlink: https://ivolunteer.vn/z/9321
Trong quá trình tổng hợp và chia sẻ thông tin, các tình nguyện viên/ cộng tác viên/ thành viên rất khó tránh khỏi thiếu sót. Rất mong được độc giả cảm thông và góp ý tích cực để giúp iVolunteer Vietnam ngày một hoàn thiện & phát triển.
iVolunteer Vietnam mạng xã hội chia sẻ, tổng hợp các thông tin cơ hội tình nguyện, học bổng, khoá học online hữu ích dành cho sinh viên & giới trẻ Việt Nam. Với các thông tin được cộng đồng chia sẻ, chúng mình thường KHÔNG có liên hệ trực tiếp với ban tổ chức hay đầu mối liên lạc của chương trình! Bạn vui lòng xem thêm thông tin tên đơn vị tổ chức chương trình (tìm qua facebook hoặc google) & nội dung chi tiết đính kèm, email/SĐT liên hệ (nếu có) ở link bài đăng trên fanpage và website https://ivolunteer.vn để tìm hiểu rõ hơn.
Lượt xem: 29