“Nếu tâm trí của bạn trống rỗng, nó luôn sẵn sàng cho mọi thứ, nó mở ra với mọi sự. Trong tâm của người sơ học có nhiều khả năng, nhưng trong tâm của chuyên gia thì có ít khả năng.” – Shunryu Suzuki
Nhiều người trong chúng ta đến với thiền vì những nỗi đau. Gần như những ai tìm về con đường tâm linh có thể kể câu chuyện của nỗi buồn, nỗi thất vọng, và thường xuyên bị tàn phá. Trải qua những cuộc đấu tranh và khó khăn trong cuộc sống, chúng ta bị ràng buộc vào những khuôn mẫu tâm trí theo thói quen dường như chúng không cho ta lối thoát, và thường bắt đầu thiền định để tìm kiếm sự nhẹ nhõm.
Tôi luôn nói rằng sự lo lắng là người thầy tâm linh đầu tiên của tôi và bắt đầu dạy tôi khi còn rất trẻ. Tôi đã dành rất nhiều thời gian và nỗ lực để cố gắng kiểm soát trải nghiệm của mình nhằm hạn chế sự khổ đau. Bây giờ tôi thấy rằng ảo tưởng về khả năng kiểm soát là căn nguyên của sự lo lắng, sự căng thẳng của chúng ta trở nên trầm trọng hơn do chúng ta không thể chấp nhận việc “không biết” điều gì sẽ xảy ra trong cuộc sống. Vào những đầu năm bốn mươi, cuộc sống đã mang đến một tình huống mà cuối cùng sẽ chế ngự khả năng kiểm soát cuộc sống của tôi. Trong khoảng thời gian bảy năm, con trai tôi, Mark đã đấu tranh mạnh mẽ, đau khổ sâu sắc, và chiến đấu một cách dũng cảm để cố gắng chống lại chứng nghiện ngập và bệnh tâm lý. Lạc trong những cuộc đấu tranh tinh thần của riêng mình, tôi đã cố gắng đáp ứng những khó khăn của anh ấy thông qua thói quen muốn kiểm soát cuộc sống. Bất cứ ai đã từng có người thân chịu đựng chứng nghiện biết rằng chúng ta không bao giờ kiểm soát được tình hình.Tuy nhiên, tôi đã ngu ngốc tiếp tục thực hiện và cố gắng kiểm soát trải nghiệm của Mark một cách ích kỷ.
Tôi có thể nhớ ngày Mark được chẩn đoán mắc bệnh tâm thần phân liệt. Bộ điều khiển bên trong tôi đã có khoảnh khắc rằng “Tôi không thể làm điều này nữa” và cuối cùng tôi nhận ra rằng không có cách nào để tôi kiểm soát tình hình của thằng bé.
Có gì đó đã thay đổi trong tôi, và tôi cảm thấy “bộ điều khiển” giải phóng sự níu giữ với tôi. Không có gì để kiểm soát. Chỉ có cuộc sống đang chuyển động, và cuộc sống chỉ có nghĩa là được sống khi mà nó đến. Mark đã mở ra cánh cửa thiền định cho tôi bằng cách dạy tôi buông bỏ. Con trai tôi đã giúp tôi mở lòng để chấp nhận những gì vốn có và dạy tôi cách bắt đầu loại bỏ những khuôn mẫu thói quen cũ của tâm trí. Tôi đã chính thức “ngồi” được khoảng bốn năm, và mặc dù tôi cảm thấy rất tốt về việc luyện tập của mình bây giờ, tôi đã mắc nhiều “lỗi lầm” hơn dự kiến trong suốt chặng đường ấy. Một trong những lỗi lớn nhất mà tôi thực hiện là cố gắng sử dụng thiền như một cách thức để kết thúc.Tôi muốn cảm thấy tốt hơn và nghĩ rằng nếu tôi ngồi đủ “đạt” thì tôi sẽ tìm thấy bình yên. Ban đầu tôi không nhận ra rằng tâm trí đang cố gắng tìm kiếm sự giải thoát khỏi sự khổ đau này chính là tâm trí đã tạo ra đau khổ cho tôi. Tôi đã dành rất nhiều thời gian của tôi cố gắng nhiều lần tìm kiếm công thức phù hợp để làm dịu tâm trí của mình. Tôi nghĩ nếu tôi tập trung đủ sâu, nếu tôi tập trung vào hơi thở đúng cách, nếu tôi hạn chế những tiếng ồn bên ngoài và sự phân tâm… tâm trí của tôi sẽ tĩnh lặng và tôi sẽ tìm thấy được chân lý. Tâm trí là thứ liên tục tìm kiếm công thức phù hợp, con đường đúng, cái nhìn sâu sắc.
Tôi đã mất gần hai năm để cuối cùng nhận ra rằng bất kể tâm trí quyết định điều gì, nếu phương pháp xuất phát từ tâm trí, nó sẽ thực sự ngăn cản tôi thư giãn với sự tĩnh lặng ngoài tâm trí.
Đây chỉ là một trong nhiều sai lầm mà tôi đã mắc phải. Chú trọng nhiều vào việc tôi đã ngồi thiền bao lâu, cố gắng khôi phục những cảm giác hạnh phúc, xác định xem mình đã giác ngộ hay chưa, tất cả đều góp phần làm cho con khỉ trong tâm tôi tồn tại lâu dài.
Nếu bạn từng có những thất vọng tương tự với việc luyện tập của mình. Đừng nản lòng. Không có cách thiền sai, vì tất cả “sai lầm” chỉ làm trầm trọng thêm nỗi đau khổ của ta, và do vậy càng làm tăng sự tha thiết muốn quay lại thử thiền một lần nữa. Cuộc sống thật tốt trong việc đặt những chiếc két sắt chống lại sự kém cỏi của chính chúng ta.
Nếu bạn đã bắt đầu thiền và dừng lại, lại bắt đầu và dừng lại, nhiều năm trôi qua, bắt đầu lại và tiếp tục dừng lại, bạn đang ở trong cùng hoàn cảnh với bao người. Mọi người đều nản lòng và bỏ cuộc một vài lần trước khi phát triển một phương pháp thực hành tốt. Trên thực tế, người ta phải ngừng “cố gắng” thiền định trước khi người ta thực sự bắt đầu thức tỉnh về tất cả những gì thiền định.
Vì vậy, hãy đi vào chi tiết hơn một chút về những sai lầm mà chúng ta muốn tránh…
1. Cố gắng bình tâm
Như tôi đã đề cập trước đó, lý do số một khiến chúng ta ngồi thiền là chúng ta rất muốn làm lặng đi những lời tán gẫu ngớ ngẩn trong tâm trí. Tâm trí con khỉ của chúng tôi là khá nghiêm khắc. Nó giống như Kẻ hủy diệt: “Nó không thể thương lượng, nó không thể lý giải. Nó không cảm thấy thương hại, hối hận hay sợ hãi. Và nó sẽ không hoàn toàn dừng lại, mãi mãi, cho đến khi bạn… ”được thức tỉnh về mặt tinh thần.
Vậy tại sao chúng ta không nên cố gắng bình tâm?
Cách tốt nhất để trả lời điều này là hỏi rằng: Ai đang cố gắng làm cho tâm trí trở nên bình lặng? Hãy dành thời gian của bạn và kiểm chứng điều này. Những gì bạn tìm thấy là tâm trí của bạn đang cố gắng làm cho mình yên tỉnh. Làm thế nào mà nguyên nhân gốc rễ của vấn đề cũng là nguồn gốc của giải pháp? Nó không thể nào. Nó sẽ không lắng nghe mong muốn được giải thoát của chúng ta.Nó chỉ quan tâm đến việc tăng cường tính liên tục và nâng tầm quan trọng của chính nó. Tâm trí của chúng ta muốn bình tâm tạo ra xung đột nội tâm bổ sung. Xung đột nội tâm này cung cấp thêm nhiên liệu cho tâm trí, và do đó, nỗ lực của chúng ta để thiền định và làm cho tâm trí tĩnh lặng chỉ dẫn đến nhiều cuộc đấu tranh và thất vọng hơn.
Để vượt qua tình thế tiến thoái lưỡng nan này, chúng ta nên “không làm gì cả.” Chỉ cần ngồi và quan sát bất cứ điều gì đến và đi. Sự quan sát kiên nhẫn, thụ động, không phản ứng chính là siêu năng lực của bạn. Bất cứ suy nghĩ nào nảy sinh, hãy để chúng đến. Bất cứ suy nghĩ nào rời đi, hãy để chúng đi.
Có thể mất một chút thời gian để chuyển sang chế độ quan sát, nhưng một khi chúng ta nhận ra rằng có thể ngồi và quan sát tâm trí từ một điểm nhận thức trung lập, thì thời kỳ kinh hoàng của tâm trí sắp kết thúc. Có thể mất một ít thời gian để chuyển sang chế độ quan sát, nhưng một khi chúng ta nhận ra rằng có thể ngồi và quan sát tâm trí từ một điểm nhận thức trung lập, thì thời kỳ kinh hoàng của tâm trí sắp kết thúc rồi.
2. Ngồi quá lâu hoặc quá sớm
Tôi nghĩ rằng nhiều người trong chúng ta khi ngồi thiền sẽ hình dung một ngày nào đó mình sẽ biến thành một vị Thiền sư. Chúng tôi nghe nói rằng thiền trong một giờ là một cách thiền thực sự tốt, vì vậy chúng tôi quyết định ngồi trong một giờ.
Trong một phút đầu tiên, chúng tôi đã hồi tưởng lại mọi sự kiện đáng xấu hổ trong cuộc đời mình từ thời còn mẫu giáo cho đến thời điểm hiện tại. Chúng tôi ngồi và vật lộn với những suy nghĩ của mình như một chú chó chihuahua nhỏ bị trói vào vòi phun lửa trong một vụ nổ lớn. Chính tâm trí của chúng ta, chúng ta đang quăng mình một cách bất lực trong bát giác tinh thần này. Bị đánh tả tơi. Ý chí của chúng tôi đã bị phá vỡ…
Chúng tôi bỏ cuộc sau năm phút và thề thốt sẽ không bao giờ ngồi thiền nữa.
Đừng làm điều này với chính bản thân bạn. Hãy bắt đầu chậm rãi! Ngồi thiền không khác gì đang nâng tạ.Nếu bạn cố gắng làm quá nhiều điều quá sớm, bạn sẽ chỉ làm tổn thương chính mình mà thôi.
Thực hiện thiền trong một hoặc hai phút trong một hoặc hai tuần đầu tiên. Sau đó tăng thêm một hoặc hai phút mỗi tuần và cố gắng thực hiện chậm rãi theo cách của bạn đến ít nhất hai phút mỗi ngày.
Đây không phải là một cuộc thi.Bạn không nhận được bất kỳ giải thưởng nào cho sự kiên trì vượt qua những điều kiện khắc nghiệt hoặc nghịch cảnh. Hãy tận hưởng cuộc hành trình của mình. Hãy dành thời gian.
3. Bỏ cuộc quá sớm
Vì vậy, chúng tôi đã thực hiện theo cách của mình đến hai mươi phút mỗi ngày. Chúng tôi đã ngồi hai mươi phút trong hai ngày và chúng tôi không cảm thấy…gì cả. Mọi thứ đều giống nhau. Đầu óc vẫn còn thẩn thơ. Tâm trí con khỉ vẫn hoạt động, vẫn hành hạ chúng tôi, và chúng tôi đang cảm thấy thất vọng.
Tâm trí đang thì thầm rằng đây là một sự lãng phí thời gian lớn và bạn lại rơi vào tình trạng đó! Bạn định nghe vị đạo sư tâm linh đó bao lâu nữa, người đang thất nghiệp và không có tiền đấy? Tất nhiên là anh ấy đang bình yên. Anh ấy không bao giờ làm bất cứ điều gì…
Đừng để tâm.
Thiền cũng giống như đi trong sương mù. Chúng ta không nhận thấy bất cứ điều gì đang xảy ra, và sau đó chúng ta lại nhận ra rằng mình đang ướt đẫm. Nếu tâm trí bắt đầu gây áp lực cho chúng ta về việc ngồi mà không thấy được kết quả gì, thì chỉ cần quan sát những suy nghĩ đó.
Không có khung thời gian nhất định để tâm trí ổn định, nhưng nếu bạn kiên nhẫn, bạn sẽ bắt đầu trải nghiệm những “khoảng trống” của sự im lặng trong tâm trí. Những khoảng trống nhỏ này là một dấu hiệu tốt cho thấy tâm trí đang mệt mỏi vì không nhận được phản ứng từ chúng ta. Vì vậy, hãy kiên nhẫn. Thư giãn. Hãy giữ thái độ mà bạn sẽ ngồi thiền cho đến hơi thở cuối cùng, và không có kết quả sẽ không thể ngăn cản bạn.
4. Cố gắng khôi phục các hiện tượng kỳ bí trong thiền định
Niềm hạnh phúc! Cho tôi thêm chút hạnh phúc. Không bao giờ là đủ hạnh phúc! Bất cứ ai đã đến để trải nghiệm cảm giác hạnh phúc hưng phấn trong thiền định chắc chắn đã cố gắng khôi phục lại nó. Nếu bạn nói rằng bạn không có, thì bạn đang nói dối mà thôi.
Bất cứ điều gì xảy ra trong thiền định đều là hiện tượng kỳ bí. Hạnh phúc, ánh sáng, màu sắc, hào quang, âm thanh, hình ảnh, giấc mơ, trải nghiệm ngoài cơ thể, khả năng thấu thị, nhận tin nhắn, khoái cảm cực khoái toàn thân, tiếp xúc với người ngoài hành tinh, thiên thần, con số, du hành thời gian, du hành không gian… Tất cả chỉ là hiện tượng kỳ bí và nó không có ý nghĩa thực sự trong kế hoạch lớn của sự thức tỉnh.
Nếu bạn trở nên say mê với các hiện tượng, điều này có nghĩa là tâm đã trở nên say mê với các hiện tượng. Mục đích của thiền là thư giãn để nhận thức về cuộc sống đang chuyển động. Nhận thức về cuộc sống đang chuyển động bao i được tạo ra. Không có gì cần phải được loại bỏ. Chỉ cần thư giãn với những gì đang có.
5. Giữ bất kỳ kỳ vọng nào về việc luyện tập của bạn
Việc bắt đầu thực hành thiền là điềgồm nhận thức về tâm trí đang chuyển động. Nếu chúng ta “rơi vào” vai trò của tâm trí đang cố gắng tạo lại trải nghiệm thiền định của mình, thì rất có thể chúng ta đã rơi khỏi vai trò nhân chứng trung lập.
Một nguyên tắc đúng đắn cần nhớ là hãy thư giãn và cho phép bất cứ điều gì đến và cho phép bất cứ điều gì rời đi. Không có gì cần phảu tự nhiên vì chúng ta muốn cảm thấy tốt hơn.Tâm trí của chúng ta đang mang lại cho mình những rắc rối. Các mối quan hệ của chúng ta không bao giờ có kết quả. Chúng ta đang làm việc quá sức, được trả mức lương thấp và hoàn toàn bị căng thẳng. Chúng ta đau buồn vì mất mát. Chúng ta mệt mỏi. Chúng ta đôi khi chỉ muốn bỏ cuộc.Tât cả nhưng thứ đó là quá nhiều.
Một lần nữa, ai muốn cảm thấy tốt hơn nào? Ai đang giữ kỳ vọng rằng thiền định là phương pháp chữa trị tất cả những gì chúng ta đang chờ đợi nào? Chính là tâm trí! Tâm trí quan tâm đến việc muốn cảm thấy tốt hơn, vì vậy một lần nữa, chúng ta đang tạo ra nhiều xung đột nội tâm hơn. Tâm trí không thích cách cuộc sống đang chuyển động, nó muốn làm cho cuộc sống tốt đẹp hơn. Chúng ta đang chơi trò kéo co với chính mình…
Bất kỳ kỳ vọng nào về việc đạt được điều gì đó từ thiền định đều trì hoãn việc đạt được điều gì đó từ thiền định. Nếu bạn không mong muốn điều gì, bạn sẽ nhận lại một cái gì đó. Đó là Một cái gì đó như là sự an tâm.
Sự an tâm xuất hiện khi nhận thức sâu sắc hơn về những gì đang có. Khi chúng ta ngồi thiền mà không đặt kỳ vọng, xung đột nội tâm của tâm trí sẽ tan biến. Không có nhiên liệu nào đổ thêm vào tâm trí khi chúng ta không mong đợi nhận được bất cứ điều gì. Thư giãn mà không mong đợi là cách tâm trí bắt đầu yên tĩnh.
Vì vậy, tóm lại, dù chúng ta có thể mắc một số hoặc tất cả năm sai lầm khi thiền định này, cuộc sống sẽ tiếp tục dùng những khổ đau như một cách để đưa chúng ta quay lại với luyện tập tâm linh và trở lại với thiền định.
Đừng cố gắng bình tâm. Đừng cố gắng quá sớm. Đừng bỏ cuộc quá sớm. Đừng cố gắng khôi phục một buổi thiền thú vị. Đừng đặt kỳ vọng.
Cứ ngồi đi. Hãy thư giãn và sống với những gì bạn đang có…
———————————————————————–
Xin chân thành cảm ơn tác giả vì những chia sẻ vô cùng bổ ích!
- Nguồn: tinybuddha.com
- Người dịch: Nguyễn Thị Nhã Linh
- Khi chia sẻ cần phải trích dẫn nguồn là “Người dịch: Nguyễn Thị Nhã Linh – Nguồn iVolunteer Vietnam”
Shortlink: https://ivolunteer.vn/z/9616
Trong quá trình tổng hợp và chia sẻ thông tin, các tình nguyện viên/ cộng tác viên/ thành viên rất khó tránh khỏi thiếu sót. Rất mong được độc giả cảm thông và góp ý tích cực để giúp iVolunteer Vietnam ngày một hoàn thiện & phát triển.
iVolunteer Vietnam mạng xã hội chia sẻ, tổng hợp các thông tin cơ hội tình nguyện, học bổng, khoá học online hữu ích dành cho sinh viên & giới trẻ Việt Nam. Với các thông tin được cộng đồng chia sẻ, chúng mình thường KHÔNG có liên hệ trực tiếp với ban tổ chức hay đầu mối liên lạc của chương trình! Bạn vui lòng xem thêm thông tin tên đơn vị tổ chức chương trình (tìm qua facebook hoặc google) & nội dung chi tiết đính kèm, email/SĐT liên hệ (nếu có) ở link bài đăng trên fanpage và website https://ivolunteer.vn để tìm hiểu rõ hơn.
Lượt xem: 24